Tροφοδότης.

Παρεξηγημένο πράγμα η τροφοδοσία (οπως έχω πει και παλιότερα). Ομως οπως σε καθε περίπτωση κτηνοτροφίας και γεωργίας, ετσι κι εδω πρεπει να ταίζεις και τα ζωντανα σου. Ο βοσκος δεν παει τα αρνια για βοσκη όλο το χρόνο. Καποτε τους δινει και τροφή. Ο γεωργός δεν περιμενει τη βροχή, ποτίζει κιολας κλπ κλπ.

Τα μελισσια θα υποστούν καθε χρόνο μια ληστεία που τους κανει ο μελισσοκόμος (εγώ ειμαι αυτός). Πρεπει να εχουν και αυτα καποια τροφή για το χειμώνα αφου εμεις οι καλοθελητές τους βουταμε το μελι.

Το προβλημα αυτό λύνετε με το ζαχαροζύμαρο (οπως έχω πει και παλιότερα). και ετσι στη διαρκεια του χειμώνα υπάρχει τροφή Αλλα και άλλες εποχες που η τροφή ειναι άφθονη, πρεπει να τροφοδοτουμε για αλλους λογους (οπως έχω πει και παλιότερα...). Γενικα για να μην επαναλαμβάνομαι.. το αρθρο αυτο ειναι συνεχεια καποιου... που ειχα γραψει παλιοτερα.... oπότε ισως ειναι καλυτερα να διαβασετε πρώτα αυτό.
Για την τροφοδοσια λοιπον με σιροπι υπαρχουν διάφορες συσκευές - εργαλεια. Αλλοι προτιμουν πιατακια που απλα τα τοποθετουν στην κορυφη της κυψέλης.
Το κάνω συχνα αλλα καμια φορα δεν βολευει να ανοιγοκλείνεις συνεχεια μια κυψέλη μονο και μονο για τροφοδοσία.

Αλλοι χρησιμοποιούν δοχεία που λεγονται τροφοδότες πλαισια. Ειναι Ειδικα δοχεία που μοιαζουν στο σχήμα με πλαισια και μπαινουν μεσα στην κυψέλη αλλα επειδη καβατζώνουν τη θέση ενος πλαισιου, που ειναι χησιμο να υπάρχει παλι δεν τους προτιμώ.

Οι χειρότεροι και με διαφορα ειναι οι εξωτερικοι. Μοιαζουν με ταιστρες πουλιών και μπαινουν στην εισοδο. Οι μελισσες με το βγαινουν ερχονται αντιμετωπες με ενα τεραστιο γευμα. Το ιδιο ομως και οι γειτόνισες τους πραγμα που μπορει να οδηγισει σε μεγαλο καυγα για το ποιος θα πρωτο φαει με κακές συνεπειες γνωστες ως λεηλασία (θα το αναπτύξω άλλη φορα)
Νομιζω οτι η καλυτερη λυση ειναι οι ξυλινοι τροφοδότες οροφής.

Η αρχη λειτουργίας ειναι απλη. Ενα μεγαλο ξυλινο δοχείο που εφαρμόζει τελεια πανω στην ανοιχτη κυψέλη. Εκμεταλλευόμενο την αρχη συγκοινωνούντων δοχείων αφηνει την τορφή να περασει σε ενα περιοριεμενο χώρο που ειναι προσβάσιμος απο της μελισσες. Οι μελισσες διαχωρίζονται απο τον εξω κόσμο με μια σιτα.

Ετσι αφαιρώντας το καπακι, μπορεις να ριξεις μια κλεφτη ματια στα μελισσια σου χωρίς να τα πειραξεις ή σε πειράζουν και να προσθέσεις και την τροφή.

Οι ξύλινοι τροφοδοτες οροφης εχουν παραλαγες. Τοσο στην κατασκευή όσο και στην ποιότητα. Εχω αγοράσει τροφοδότη με 4,5 ευρω και τόσο αξιζε κιολας και εχω αγορασει και με 9 που επίσης δειχνει να ξίζει τα λεφτα του, Αυτο που έμαθα προσφατα ειναι οτι θελουν προσοχή. Με την παροδο των ετών μπορει να εχουν διαροές και οι συνεπειες ειναι τραγικές. Ενα πραγμα λοιπόν που κανω συνηθως πριν τη χρήση τους (εκτός απο την τελευταία φορα...) ειναι να τους γεμίζω με νερο και αφου τους αφήσω καμια δυο ωρίτσες να ξεκουραστούν να παρατηρω αν και εφόσον εχουν καμια διαρροούλα.

Αυτή μετα μπαλώνετε ευκολα με διαφορα υλικα (προσωπικά χρησιμοποιώ θερμοπίστολο) προσέχεις ομως να μην μπαλώνεις απο την εσωτερική μερια, εκει δηλαδη που ακουμπα η τροφή γιατι δεν ξέρεις αν το υλικο σου μπορει να εχει καποια επίπτωση στη μελίσσα. Προς επιβεβαίωση του τιτλου "τι τραβάμε και μεις οι ξεροκέφαλοι" θα πω οτι αγορασα χτες αλλους δυο τροφοδότες απλα τους πήρα απο αλλο κατάστημα. Σημερα θα τους τεστάρω και το ΣΚ του Πάσχα θα τους βαλω στα μελισσια του χωριου.Με λιγα λογια την κανουμε οποτε ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!

To ξέστρο

Ενα πράγμα για το οποίο δεν έτυχε να γράψω ποτέ ειναι το ξέστρο. Οι μελισσοκόμοι το θεωρούν αυτονόητο. Οι ερασιτέχνες όμως και οι μη μυημένοι αναγνώστες του blog, το αγνοούν. Οχι τίποτε αλλο αλλα ειναι το πιο σημαντικό ίσως εργαλείο του μελισσοκόμου. Ουσιαστικά ειναι το χέρι του.

Το ξέστρο λοιπον ειναι ενα μεταλλικό εργαλείο με το οποιο ο μελισσοκόμος κανει της δουλείες του στην κυψέλη.

Η μια μερια του ειναι κοφτερή (οχι οσο ενα μαχαίρι, αλλα κοφτερη)

Με αυτή ανοιγουμε την κυψέλη βαζοντας το αναμεσα στο καπακι και το κυρίως σώμα, το λεγόμενο πάτωμα. Πιέζοντας το σα μοχλό την ανοίγουμε. Οι μελισσες κολλάνε το καπακι με το πάτωμα με πρόπολη, oποτε αν δεν εχεις το ξέστρο δεν μπορεις να την ανοιξεις. Μαλιστα το κόλημα ειναι συνηθως τόσο δυνατό, που προσωπικα χρησιμοποιώ πρωτα μια σπάτουλα, που ειναι πιο λεπτη, ωστε να ανοιξω δρόμο και μετα βάζω το ξέστρο.

Με την κοφερή μερια καθαρίζεις και τα κεριά απο σημεια που δεν θα ήθελες να υπάρχουν.

Επισης το ξεστρο χρησιμεύει για μικροξυλοργικές εργασίες πανω στην κυψέλη. Εχει συνηθως μια οπή σαν αυτη του σκεπαρνιού, ωστε να ξεκαρφώνεις ανεπιθύμητες πρόκες απο την κυψέλη σου.

Αλλα εχουν ενσωματωμένα σφυράκια.

Η κυριότερη όμως δουλεία του ειναι να σε βοηθά να ξεχωρίζεις και να σηκώνεις τα πλαίσια απο την κυψέλη. Και τα τρια εικονιζόμενα ξεστρα ειναι πάντα μαζί μου όταν πηγαίνω στα μελισσια. Δεν ξερω γιατι τα κουβαλώ όμως αφου με κριτήριο την τελευταια εργασία, το ανασήκωμα δηλαδη των πλαισίων, θεωρώ καλύτερο ξέστρο αυτο:

H προεξοχή που εχει στη βάση του ειναι ειδικα σχεδιασμένη για να σηκώνεις το πλαίσιο πανεύκολα.

Μαλιστα παλιότερα ειχα ανεβάσει και σχετικό βιντεο.

Αποτέλεσμα της εργασίας ειναι να λερώνονται τα εργαλεία απο την πρόπολη και τα κερια.

Σπανια τα καθαρίζω, αλλα σε περίπτωση που καποιος ειναι πιο νοικοκύρης και ενδιαφέρεται, ο καθαρισμός του μελιού ειναι πανευκολος με νερο και της πρόπολης με οινόπνευμα. Τα δικά μου συνήθως εχουν τόση πρόπολη πάνω τους, που όταν τα αφήνω 10 λεπτά απο τα χέρια μου προσκαλούν μελισσες για να "κλεψουν" απο πάνω τους τα κομάτια που έχουν μεινει...

υ.γ. να θυμίσω οτι οποιος διαβάζει τα posts απο rss reader δεν μπορει να δει ολοκληρωμένο το post αφου τα πιο πολλα απο αυτά δεν διαβάζουν flash και δεν θα μπορουν να δουν τα σχεδιαγράμματα και πιθανότα τα video

Το καπνιστήρι ή κάπνιστρο I (αρχή λειτουργίας)

Απο αρχαιοτάτων χρόνων ειναι γνωστό στον άνθρωπο οτι χρησιμοποιώντας καπνο κατα την επιθεώρηση των μελισσιών του κανει τη ζωή του πιο ευκολη. Η χρήση του καπνου "ηρεμει τις μέλισσες οι οποιές δεν ειναι τόσο επιθετικές και αφήνουν το μελισσοκόμο να επιθεωρεί το μελίσσι του ανώδυνα.

Παρόλα αυτα δεν ειναι πλήρως ξεκαθαρισμένο γιατι συμβαίνει αυτό. Η πιθανότερη εκδοχή ειναι η εξής: Oι μέλισσες φρουροι, καθώς και οι μέλισσες που υπέστησαν καποιο τραυματισμο κατα την επιθεώρηση της κυψέλης, ενημερώνουν τις υπολοιπες μελισσες για την εισβολή σου, με την έκκριση φερομονων. Το υπόλοιπο μελισσι που αντιλαμβάνεται την "επίθεση" σου σου αντεπιτίθεται σταδιακά και κατα κύματα, μεχρι να σε αναγκάσει να φυγεις (η και να σε σκοτώσει) αλλα αυτο θα το αναπτύξω μια αλλη φορα.

Ο καπνος δημιουργεί ενα παραπέτασμα με μικροσωματίδια και μυρωδιές που καλύπτουν αυτη την επικοινωνια. Ετσι ειναι δυαντον να αποπροσανατολίζεις τις μέλισες και μεχρι να καταλαγιάσει αυτο που έφτιαξες να εχεις προλάβει να κανεις οτι ειναι να κανεις. Ειτε αυτο ειναι επιθεώρηση, ειτε ταισμα, ειτε να κλέψεις μελι, εχεις πρωτα δημιουργισει την ομιχλουλα σου κι εχεις χαθει σε αυτή.

Απο τον ΚΙΤ του night rider, μεχρι το Μ113 και απο τον james bond μεχρι τα κομαντα στο στρατό, μπορούμε να δουμε παρόμοιες τεχνικές. Ριχνεις καπνο και ο διώκτης - εχθρός - θυμα σου ή οτι αλλο ειναι αποπροσανατολίζεται και σε χανει.

Την πατρότητα του σύγχρονου καπνιστηριού (ετσι λεμε το εργαλειο που μας παρέχει αυτο το παραπέτασμα-ασπίδα) την διεκδικεί ενας Αμερικάνος. Ο Moses Quinby (1810 - 1875) Παρόλα αυτα η ανακάλυψη ειναι σαφώς προγενέστερη και δεν νομιζω οτι τη χρεώνετε καποιος. Ενδεικτικά να θυμηθούμε post του Μελισσονικου ή να δούμε το video με τους καταπληκτικους μελισσοκόμους στη zabia που μου ειχε στειλει ο Aθήναιος. Εκεί βλέπουμε ενα τεραστίων διαστάσεων καπνιστήρι που στο τέλος μαζεύονται γύρω του για να κρυφτούν απο τις μέλισσες διώκτες. (το σχετικό video ειναι εδω)

Στο διαγραμμα που ακολουθεί φαίνετε πως λειτουργεί το πιο δημοφιλές σύγχρονό καπνιστήρι. Ο αερας πιεζετε απο μια φυσούνα και εισάγεται στο χώρο καύσης. Ετσι ενισχύει με το οξυγόνο σαν αεριο καυσιμο τη φωτια, αλλα και σπρώχνει τον καπνο στο στόμιο που με τη σειρα του οδηγεί τον οδηγεί οπου εμεις στοχεύουμε.

θα συνεχίσω με το κάπνιστρο στο επόμενο post.

Συνδετήρες

Πριν απο λίγο κανα - δυο μήνες, οταν πρώτο παρουσίασα τις κυψέλες της Φωκίδας όμως εξελίχθηκαν, ο Αxtapos έκανε μια λογική ερώτηση. Πως στηρίζω τα επικλινή καπάκια και πως ειναι αυτα στο εσωτερικό τους.

Λοιπον οι κυψέλες ειναι απολυτα φυσιολογικές, όπως αυτες που χρησιμοποιούμε όλοι μας. Με το κλασικό καπάκι αυστραλικού τύπου.
Τα επικλινή καπάκια ειναι δανεισμένα απο τις κυψέλες τυπου Dadant που ειχε ο παππους μου. Τα έχω επισκευάσει όσο μπορούσα και τα έχω απλα προσαρμόσει απο πάνω.

Κανονικά τα επικλινή καπακια ειχαν μια πατούρα με την οποία "καπέλωναν¨ τις dadant. Αυτη την πατούρα την αφαίρεσα και τα καπακια εφάρμοζαν τέλεια πάνω στα σύγχρονα. Για να τα στηρίξω χρησιμοποιώ τα κλασικά συνδετηράκια τα οποια ειναι πολυ εύχρηστα οταν μιλάμε για σταθερό μελισσοκομείο (δεν θα τα πρότεινα για μετακινήσεις γιατι νομίζω οτι οι προεξοχές τους θα μπλεκόντουσαν στα πάντα.)

Για αυτους που δεν ξέρουν, τα συνδετηράκια αυτα δουλευουν ως εξής:
Eχουν ενα σταθερο σημείο βιδωμένο στο ξύλο (σημέιο Α) και έχουμε αφήσει και δυο καρφάκια-βιδες σαν αναμονές στα σημεια που θέλουμε να γίνει η στήριξη (σημεία B και Γ)

Ετσι το αποτέλεσμα ειναι σε καθε επιθεώρηση να εχω να αφαιρέσω 2 καπακια, όπως στο animation που ακολουθεί.

Ελπιζω να κάλυψα την απορία. Επισης αν θυμάμαι καλα χρωστάω η στον Axtapo ή στον Δημήτρη Ρουσουνέλο (εδω εχω μπλεξει τους μυκονιάτες) μια συνταγή με χοιρινό με μέλι η οποία ενω ειναι παναπλη ακόμα δεν εχω αξιωθεί να τη φωτογραφίσω κατα την παρασκευή για να κανω το post... υπομονή, έρχεται.

H είσοδος της κυψέλης

Η είσοδος είναι ένα άνοιγμα στο κάτω μέρος της κυψέλης. Είναι προφανώς το άνοιγμα που εξυπηρετεί την κίνηση των μελισσών μέσα - έξω στη φωλιά αλλά και το πέρασμα των υποψηφίων εισβολέων, την απώλεια τη της θερμότητας της φωλιάς και τον αερισμό της.



Για να γίνω πιο συγκεκριμένος:

H φωλιά πρέπει να έχει συγκεκριμένη θερμοκρασία. Οι μέλισσες πασχίζουν αερίζοντας με τα φτερά τους, να την κρατούν χαμηλή τους ζεστούς μήνες και "αγκαλιασμένες" σε σφιχτές μπάλες, να την κρατούν υψηλή τους χειμερινούς μήνες.

Σημαντικό επίσης ρόλο για την υγεία του μελισσιού παίζει η υγρασία η οποία πρέπει να είναι χαμηλή.

Οι ενέργειες που κάνει η εργάτρια για να βοηθήσει την κατάσταση αυτή, ενισχύονται από τον μελισσοκόμο με ανοίγματα στο καπάκι της κάθε κυψέλης για καλύτερο αερισμό, αλλες φορές με ολόκληρες βάσεις, που δεν ειναι συμπαγείς αλλα ανοιχτες (με σίτα) και φυσικα με ειδικές διαμορφωσεις στην εισοδο.

Το κανονικό άνοιγμα είναι μεγάλο και αναπτύσσεται από άκρη ως άκρη της κυψέλης. Ο μελισσοκόμος προσθέτει ένα ξυλάκι , την πόρτα, η οποία μεταβάλει το άνοιγμα ανάλογα τις με τις ανάγκες του σμήνους που κατοικεί στην κυψέλη, αλλά και του μελισσοκόμου. Αυτές παρουσιάζουν διαφορές απο κυψέλη σε κυψέλη

Αυτή που εγω χρησιμοποιώ προς το παρόν και μου φαίνεται πιο πρακτική, είναι η πόρτα, όπως αυτη στο διάγραμμα που ακολουθεί.




Η πόρτα ειναι το πράσινο ξύλο που έχει διατομή "Γ" ανάλογα με το πιο μέρος του "Γ" θα τοποθετήσεις μέσα στην είσοδο (a ή b) επιτυγχάνεις και διαφορετικό αποτέλεσμα.

Ετσι (οπως φαίνεται και στο διάγραμμα αν πατήσεις τα αντίστοιχα κουμπιά) στη θέση 1 η πόρτα λείπει τελείως Αυτο σημαίνει οτι έχω καλύτερο αερισμό της κυψέλης. Ειναι κατι που θα επιδιώξω σε ζεστους μήνες ή σε μια περίοδο που το μελισσι θα βρίσκει πολύ τροφή και θα υπάρχει μεγάλη κινητικότητα μέσα έξω. Το μεγάλο ανοιγμα θα πετύχει την ανεση της κίνησης. Η μεγάλη είσοδος προ υποθέτει οτι το μελίσσι ειναι δυνατό και υπάρχουν πολλές εργάτριες φρουροί, να υπαρασπιστούν την μεγάλη είσοδο απο πιθανούς εισβολείς

Αντίθετα στη θέση 2 (βλ αντίστοιχο κουμπι) σε ενα μελίσσι που δεν ειναι πολυ ισχυρό και η εισοδος δεν μπορει να ειναι καλα φυλασσόμενη, στενευω το άνοιγμα τοποθετώντας την πόρτα στη φορά b (συμφωνα με το σχέδιο). Το ξύλο καλύπτει το ανοιγμα και αφήνει μόνο ενα μικρο μερος για εισοδο εξοδο. Σε περίπτωση που τοποθετήσω τη πόρτα προς τη φορά a, η είσοδος κλείνει τελείως σε περίπτωση που θέλω να μεταφέρω την κυψέλη μου.

Ο λόγος για τον οποίο τα θυμήθηκα όλα αυτα ειναι αυτος που ειχα αναφέρει και σε προηγούμενο post για το κλουβί Miller. Oτι δηλαδή στο εγκαταλειμμένο μελισσοκομείο του παππου μου βρίσκω κατα καιρούς ενδιαφέροντα ευρήματα, οπως πχ αυτη την είσοδο για κυψέλες τυπου Dadant (σχετικό post)




Eιναι μια παρόμοια πόρτα με αυτη που περιέγραφα πριν αλλα έχει ενα λιγο ποιο ιδιαίτερο μηχανισμό ώστε να διασφαλίζει την είσοδο και έξοδο μόνο των εργατριών και κηφήνων. Αντίστοιχα μπορει να αφαιρεθεί η να προστεθεί στην εισοδο προκαλώντας ενα μεγάλο ή μέσο ανοιγμα αλλα όταν κατεβασει ο μελισσοκόμος την μεταλλικη, "πορτα της πόρτας" κάνει τα πραγματα πιο περίπλοκα...




Πρόκειται για ενα κομάτι λαμαρίνας με δυο απλα μεντεσεδάκια, που οταν καταβαίνει αφήνει 11 μικρές πύλες 9 επι 10 χιλιοστα απο τις οποιες μπορουν να περάσουν μονο εργατριες και κηφήνες. Ειναι προφανές οτι αυτη την σηδιρόφρακτη εισοδο μπορουσαν να υπερασπιστούν τέλεια οι εργάτριες αφου τελικα κανένα μεγαλύτερο έντομο η ζώο δεν θα μπορουσε να παραβιάσει. Ομως σαφως και θα καθυστερούσε τις ίδιες τις εργάτριες αφου θα συνωστίζονταν για να περασουν απο τις 9 "πύλες"









(δεν υπάρχει δυνατότητα να την τοποθετήσουμε ετσι ώστε να φράξει εντελώς την είσοδο γιατι το συγκεκριμένο μελισσοκομείο ηταν σταθερό και δεν δημιουργούνταν η ανάγκη να κλειστεί και να μετακινηθεί μια κυψέλη)

Y.Γ. η πρώτη φωτογραφία ειναι απο την πρώτη μου κυψέλη, προφανώς υπάρχουν αρκετοι ακόμα τυποι πόρτας.

To κλουβί Μiller

Αυτός ο χώρος, είναι ένα από τα πιο αγαπημένα μου μέρη. Είναι το περιβόλι των γονιών του πατέρα μου και το (δυσδιάκριτο) κτίριο στο βάθος,(πισω απο τα δέντρα) αποτέλεσε εκτος απο αποθήκη γεωργικών εργαλείων και την κύρια εγκατάσταση του μελισσοκομείου του παππού μου την περίοδο 1930 - 1970. Το κτίριο έχει αποθηκευμένα υλικά και εργαλεία, που μονοπωλούν το ενδιαφέρον μου κάθε φορά που το επισκέπτομαι (και ειναι συχνά αυτο) για ευνόητους λόγους.

Το μελισσοκομείο αυτό πάταγε κυρίως στις αρχές της κυψέλης dadant όπως αυτές μεταφέρθηκαν στον παππού μου μέσα απο τη βιβλιογραφία της εποχής (σχετικά posts: Tριβιζάς και Dadant) αλλά γνώρισε και διάφορες πατέντες και ιδιο κατασκευές μιας και ο χωριό ήταν αρκετά απομονωμένο εκείνη την εποχή.

Οι ιδιοκατασκευές αυτές βέβαια δεν παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις από τις προτεινόμενες στα αντίστοιχα βιβλία

Ενα τέτοιο "εργαλείο" ειναι και αυτό το κλουβάκι.

Οι διαστάσεις του είναι μικρές
5 x 3,5 x 1,5 cm .

Eιναι ενα κλουβί μεταφοράς βασίλισσας όπως αυτό:

που ειχει φιλοξενηθεί στο ποστ Προσθέτοντας μια νέα βασίλισσα Ορίζετε στο βιβλίο του Τριβιζά, ως κλουβάκι μύλλερ. (έχει σχεδιαστεί και περιγραφεί στο βιβλίο του Dr. C.C. Miller, Fifty Years Among the Bees )

Σύμφωνα με τον Μiller τοποθετούμε την βασίλισσα στο κλουβί, κλείνουμε το άνοιγμα με σφικτό ζαχαροζύμαρο και στη συνέχεια τοποθετούμε το κλουβί στο ορφανό μελίσσι. Οι εργάτριες της κυψέλης θα χρειαστούν κάποιο χρόνο να αφαιρέσουν το ζαχαροζύμαρο και στο χρόνο αυτο θα εξοικειωθούν με τη νέα βασίλισσα και θα την αποδεχτουν.

Αυτα το 1870. Σήμερα τα πράγματα ειναι λίγο πιο ξεκάθαρα. Έχει αποσαφηνιστεί ο χρόνος ένταξης της νέας βασίλισσας, έχουμε τη δυνατότητα να ειναι η νεα βασίλισσα ήδη γονιμοποιημένη οπότε έχουμε μαζι της στο κλουβί και κόρες- συνοδεία της και τα κλουβάκια είναι πλαστικά και εργονομικά.



Παρόλα αυτά, το συγκεκριμένο σκουριασμένο - άχρηστο πλέον κλουβάκι, αποτελεί για μένα ένα ενδιαφέρον κειμήλιο :)

Η Κυψέλη με τα κινητά πλαίσια

Το μελίσσι στο απόλυτα φυσικό του περιβάλλον, ζει σε κοιλότητες που δημιουργούνται σε βράχια, σε κουφάλες δέντρων και γενικότερα σε σημεία που θα μπορούσε να είναι όσο το δυνατό πιο προφυλαγμένο από τις καιρικές συνθήκες αλλά και τους άλλους οργανισμούς. Η εκμετάλλευση του οδήγησε τον άνθρωπο στο να φτιάχνει τεχνητές φωλιές, από τις οποίες εύκολα θα μπορούσε να πάρει τα προιόντα του μελισσιού.

Αυτές είναι λοιπόν είναι οι κυψέλες.




Ελεγχόμενοι χώροι στους οποίους η μέλισσα χτίζει με το ρυθμό και τον τρόπο που μας βολεύει ώστε εμείς να κλέβουμε το μέλι και αυτή να μας λέει ευχαριστώ για την φιλοξενία.

Αρχικά ήταν απλές κατασκευές οι οποίες όμως εξελίχθηκαν με την πάροδο των ετών, στα σημερινά μοντέλα με τα κινητά πλαίσια.

Νομίζω η διαμόρφωση αυτή έκανε τα μεγαλύτερα βήματα της, από το 1800 μέχρι το 1900 με σημαντικότερους σταθμούς τους

Lorenzo Langstroth (1810-1895) που έφτιαξε την κυψέλη τύπου langstroth και Charles Dadant (1817-1902) που έφτιαξε την κυψέλη dadant.

Υπήρξαν βέβαια και πολλές παραλλαγές ή παράλληλα εξελισσόμενες κυψέλες, που δημιούργησαν μια ατελείωτη έρευνα πάνω στο ποιο είναι το ιδανικό σχέδιο.

Αποτέλεσμα;

1.προβλήματα ασυμβατότητας μεταξύ των μελισσοκόμων που διάλεγαν διαφορετικών ειδών κυψέλες (άλλες διαστάσεις) και κόντρες που θυμίζουν χρήστες mac και pc αλλά σε σαφώς γονιμότερο και παραγωγικότερο ύφος

αλλά και

2. την τελειοποίηση κάποιον μοντέλων, οπότε σήμερα η παραγωγικότητα έχει φτάσει στο "πικ" της.

Τι είναι όμως οι κυψέλες με τα κινητά πλαίσια? Η αρχή αυτού του εργαλείου φαντάζει σήμερα πάναπλη, αλλά αποτελεί σοβαρότατο επίτευγμα των πρώτων ανθρώπων που το σκέφτηκαν. Όπως προανέφερα οι φυσικές φωλιές συναντώνται σε κοιλότητες. Εκεί οι μέλισσες χτίζουν απο πάνω προς τα κάτω τις κερήθρες τους, όπως είχα περιγράψει στο post για το κερί, στις 18 Μαρτίου 2006

Όταν ο μελισσοκόμος θέλει να πάρει το μέλι καταστρέφει τις κερήθρες Τις αποκόπτει και τις στίβει, κρατά το μέλι και πετά το κερί και τον κόπο των μελισσών. Στην κυψέλη τα πράγματα είναι πιο απλά αφού ένα σύστημα από ξύλινα πλαίσια, αναγκάζει στις μέλισσες να χτίσουν μόνο στους επιθυμητούς, κινητούς χώρους. Το αποσπόμενο καπάκι επιτρέπει στο μελισσοκόμο να αφαιρεί τα πλαίσια αυτά, χωρίς να τα καταστρέφει, να αφαιρεί το μέλι με φυγοκέντριση και να τις επαναφέρει σχεδόν ανέπαφες στη φωλία.
Πολύ όμως περισσότερο του επιτρέπεται να αφαιρεί και να επιθεωρεί το κάθε πλαίσιο ξεχωριστά, για να κρίνει την πρόοδο του κάθε μελισσιού, τι πληθυσμό έχει πώς και πότε μπορεί ή πρέπει να το βοηθήσει, να γνωρίζει την υγεία και κατάσταση του ανα πάσα στιγμή χωρίς να κάνει την παραμικρή ζημία.
Σύμφωνα με τον γεωπόνο Θανάση Μπίκο που έχει κάνει μια τρομερή έρευνα πάνω στην ιστορία της κυψέλης αλλά και τις κατόπους παραλλαγές της στην Ελλάδα τα κινητά πλαίσια ναι μεν εξελίχθηκαν το 18 και 19ο αιώνα,αλλά βασίστηκαν σε γνώση των Ελλήνων αφού αναφορά για τέτοιες κυψέλες γίνεται στο βιβλίο του Sir George Wheler , A journey into Greece πολύ νωρίτερα απο το 1800, (το βιβλίο είναι του 1682).

Και στο internet οι αναφορές ειναι παρόμοιες:
Sir George Wheler - British traveler described moveable top-bar frames used traditionally used in Greece. His 1682 writings preceded the Langstroth moveable comb hive by almost 200 years.

πηγή: ourworld.compuserve.com

Περισσότερα για το σχετικό βιβλίο βρίσκει κανεις εδώ

Σε κάθε περίπτωση βέβαια οι ίδιοι οι Έλληνες για κάποιο λόγο δεν χρησιμοποιούσαν κινητά πλαίσια το 1800 -1900 (τουλάχιστον όχι παντού ή κάπου που να γνώριζα εγώ) Χαρακτηριστική είναι η κεραμική αυτή κυψέλη των ανατολικών Κυκλάδων που χρησιμοποιούνταν μέχρι το 1930 - 40 τουλάχιστον.




Στο δοχείο αυτό οι κερήθρες χτιζόντουσαν κολλημένες στην οροφή και αφαιρούνταν με το μαχαίρι.
Η κυψέλη με τα κινητά πλαίσια λοιπόν έχει χοντρικά την ακόλουθη διάρθρωση με σκοπό να διευκολύνει την συναρμολόγηση και αποσυναρμολόγηση της φωλιάς και να κάνει τις μελισσοκομικες ενέργειες γρήγορες και ανώδυνες




O Charles Dadant ήταν Γάλλος. Μετοίκισε στην Αμερική το 1863 σε ηλικία 46 ετών όπου και διέπρεψε ως μελισσοκόμος. Ήταν ο πρώτος που κατάφερε να εισάγει ευρωπαϊκές μέλισσες στην Αμερική. Η εταιρία του υπάρχει ακόμα και σήμερα.

O δυνάστης του μικρόκοσμου μιας κυκλαδίτικης ζαρτινιέρας...

Ζβίνγκα στο βασιλικό!!! Ουτε σφήκα, ουτε σφίγγα... ζβίνγκα. Και με το ν πολυ έντονο... ζβίν - νγκα θα τόλμαγα να πώ. Αυτό ειπε ο Ιάκωβος, ιδιοκτήτης τόσο της ζαρτινιέρας όσο και των παρακείμενων μελισσιών, που εντυπωσιάστηκε κι αυτος με το θέαμα.

Το σερσένι (όπως το ξέρω εγώ) - vespa orientalis κανονικά, κάνει επιδορμές στις κυψέλες για να κλέψει μέλισσες. Δεν το είχα ξαναδεί να κυνηγάει με τέτοια ένταση και σύστημα στο χώρο βοσκής. (ευχαριστώ τον κ. Αλεξανδρο Παπαχριστοφόρου για την υπόδειξη του στις 03.04.07 οτι τελικα το εικονιζόμενο έντομο ειναι vespa orientalis κι oχι crabro όπως ειχα αρχικά γράψει)

Πιανοντας τα πράγματα απο την αρχή, η ζαρτινίερα στην οποία αναφέρθηκα στο προηγούμενο post, καταδυναστεύονταν καθε μέρα απο αυτον τον τρομέρο κυνηγό. Δεν πείραζε τα άλλα έντομα. Μονο τις μέλισσες!

Δεν ειμαι σιγουρος αν ήταν ένα ή περισσότερα. Ερχόταν πάντως περιοδικά. Τσιμπαγε μια μέλισσα. Την τεμάχιζε λίγο πιο δίπλα και μέτα πάλι το ίδιο. Ηλίαση έπαθα για να το φωτογραφίσω.

Το πραγμα ηταν δύσκολο. Κι εγώ κουραζόμουνα κι αυτό. Εγω απο τον ήλιο και τη συνεχή κίνηση κι αυτο απο την ενοχλητική παρέα μου. Σε κάθε του πτηση, κάποιος με φωτογραφική μηχανή κολημένος πίσω του, τρόμαζε την πιθανή του λεία και του έκανε το κυνήγι δυσκολότερο*.

Είτε πετά τρυγύρω και ψάχνει,

είτε στήνει ενεδρες μέσα στα φυλλώματα.

Παντα προσπαθεί όμως να περάσει απαρατήρητο απο τις μέλισσες.

Με εμένα πίσω του να φωτογραφίζω δεν ειναι ευκολο όμως, ενοχλείται...

Αλλοτε του διώχνω τα θηράματα και μένει άπραγο στα κενά ανθη...

Αλλοτε τα καταφερνει παίρνει μια μέλισσα και φεύγει μακρια, πριν προλάβω να βγάλω μια κοντινή φωτγοραφία...

Κι εγώ με τη σειρά μου να προσπαθώ να βγάλω μια κοντίνη με το θήραμα, χωρίς να ειναι κουνημένη.

Όταν επιτέλους τα κατάφερα μια ακόμα δύστυχη μελισσούλα είχε πέσει στην αγγαλιά του δολοφόνου της.

Δεν είμαι σίγουρος για τη διαδικασία που ακολουθείται. Σε μερικές μέλισσες που πρόλαβα να δώ, το σερσένι προχωρούσε σε τεμαχισμο. Ο Ιακωβος μου έλεγε οτι κράταγε μόνο το θώρακα. Αφαιρούσε δηλαδη κοιλια και κεφάλι κι επαιρνε το υπόλοιπο στη φωλια του. Πιθανό.

Έχω φωτογραφίσει κάτι αντίστοιχο στο παρελθόν, πολύ πιο εντυπωσιακό όμως, με σαυρα(!) (το post ειναι εδώ), αλλα και μέλισσες να σκοτώνουν Σερσένι. (σπάνιο) Επίσης υπάρχει κι ενα πιο παλιο post για την σφήκα, η οποία επίσης κυνηγάει μέλισσες καμια φορά, αλλα και για άλλα σερσένια, που δεν είχαν τύχη...

Όπως και να έχει, η μέρα κάνει τον κύκλο της οι επιζήσαντες γυρνάνε στις φωλιες τους και οι μάχες της ζαρτινέρας παύουν, επιτρέποντας στα γατάκια να αράζουν στην μαντρούλα και απολαμβάνουν.

_______________________________________

* Εδώ αποδείχθηκε και πόσο δύσκολα σου επιτείθετε αυτό το έντομο. Αρκεί να σκεφτεί κανεις πόσες φορες το ακούμπησα καταλάθος για να πάω κοντα και να το φωτογραφίσω αλλα δεν με κέντρισε.

O μικρόκοσμος μιας κυκλαδίτικης ζαρτινιέρας.

Ανατολικές κυκάδες, Αύγουστος 2006. H αγαπημένη μου θέα απο το μπαλκονάκι, δεν περιλαμβανει σκέτο το πέλαγος που απλώνεται μπροστα μου, αλλα και μια πετρόχτιστη ζαρτινιερούλα με βασιλικούς και κανα δυο άλλα λουλουδάκια. Ασήμαντη στο μάτι κι αδιάφορη στον άνθρωπο.

Ομώς ένας ολόκληρος κόσμος κρύβεται εκεί. Mια ζούγκλα απο τεράστια, ολάνθιστα.... "βασιλικοδεντρα" :)

Mέσα στην Αυγουστιάτικη ξεραίλα, κάθε είδους έντομο που επιθυμει να συλλέξει νέκταρ έρχεται στην όαση της καλοποτισμένης ζαρτινίερας, να βρεί την πολυπόθητη τροφή. Ανάλογα με τις διαστάσεις και τις ικανότητες του επιλέγει άνθη. Aς πούμε η τεράστια μαυρη κι εντυπωσιακη μέλισσα του ξύλου, Xylocopa violacea πάει στα μεγάλα άνθη.

Τα δεκάδες μικρα @%#$&!, τα οποία δεν ξέρω τι είναι, αλλα θα εκτιμούσα πολύ να μου τα σύστηνε κάποιος, έβοσκαν στους βασιλικους με τους μικρούς κάλυκες στα άνθη.

(τις φωτογραφίες απο τα εντομα αυτα τις έβγαλε η Ελισάβετ που και στο παρελθον μας κατέπληξε με τα close up της.) Μικρές σαύρες που παρατηρουν κάθε κίνηση και ψάχνουν για μια στάλα νερό και δροσιάς στα ποτισμένα χώματα.

Και φυσικα μέλισσες.

Πολλές μέλισσες αφού στην γύρω περιοχή υπάρχουν αρκετά μελισσοκομεία. Βόσκουν μαζικα και μεθοδικα απο άνθος σε άνθος. Παίρνουν την ελάχιστη τροφή που δίνουν οι βασιλικοι και επιστρέφουν για άλλη. Ξανα και ξανα και ξανα. Η ζαρτινιέρα σφίζει απο ζωή και κίνηση.

Τοσο που κυριολεκτικα την ακούς. Η βοή απο τα φτερουγίσματα των εντόμων ειναι εντονότατη.

Ξαφνικα περναει κατι που δεν ταιριαζει με τα αλλα. Κάτι σαν πολεμικο ελικοπτερο που κανει περιπολιες (?)

Ενα έντομο της τάξεως των 3 εκάτοστών, τρεις φορές μεγαλύτεροα απο μια μέλισσα, 4 - 5 φορες πιο μεγάλο απο τους διάφορους τζιτζιφιόγκους που "ανέμελα" τραβάνε νέκαταρ απο τα λουλουδάκια. Ενα έντομο για το οποίο εχω γράψει επανειλημμένα και θα ξαναγράψω την Τετάρτη... (...συνεχίζεται λοιπόν)

Στο post αυτο έχω χρησημοποιήσει flash 8 πράγμα που μπορεί να μη φαίνετε σε χρήστες που δεν έχουν το κατάλληλο plugin (να το κατεβάσουν απο εδω :-P )

Ενίσχυση μελισσιού με οικιακές εργάτριες.

Ο μελισσοκόμος καλείτε καποιες φορές να ενισχύσει τους πληθυσμούς των μελισιών του με νέες μέλισσες προκειμένου να τα δυναμώσει ή να τα εξισώσει με άλλα μελίσισια του μελισσοκομείου του.

Ενας τρόπος που με είχε εντυπωσιάσει και είναι εύκολος και γρήγορος, μας είχε παρουσιαστεί απο τον Νίκο Εμμανουήλ (καθηγητή μας στα σεμινάρια της γεωπονικής σχολής στο κτήμα Συγγρού). Τον έχω εφαρμόσει λίγες φορές, αλλα όλες με επιτυχία.

Τον θυμήθηκα με αφορμή τα δυο προηγούμενα post, στα οποία έγιναν αναφορές, στο οτι οι μέλισσες δεν δέχονται στην κυψέλη τους άτομα απο αλλες φωλίες, εκτός αν τα άτομα αυτα ειναι διατεθημένα πρωτα να προσφέρουν και μετά να ζητήσουν.

Μια εργάτρια φορτωμένη τροφή θα γίνει αποδεκτή απο μια κυψέλη. Μια εγράτρια όμως, που έχασε το δρόμο της και θέλει απλά ξεκούραση και νέο σπίτι, δεν θα περάσει την είσοδο...

Οι εργάτριες έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες και εργασίες, οι οποίες αλλάζουν κατα τη διάρκεια της ζωής τους (αλλα και ανάλογα της ανάγκες της κυψέλης). Ετσι οι νεαρές εργάτριες ονομάζονται οικιακές και κάνουν συγκεκριμένες εργασίες στο εσωτερικό της κυψέλης για το πρώτο περίπου εικοσαήμερο της ζωής τους. Μετά αρχίζουν να βγαίνουν εκτός, προς έυρεση τροφής και ονομάζονται συλλέκτριες, μέχρι το θάνατο τους.

Η οικιακή μέλισσα, επιφορτισμένη με το έργο της συντήρησης των κελιών, άρα με ακμαίους κηρογόνους αδένες, ειναι επιθυμητή κάτοικος μιας κυψέλης γιατί μπορεί να παράγει έργο. Αυτη θα γινόταν αμέσως αποδεκτή απο μια ξένη κυψέλη.

Όμως, η νεαρή εργάτρια δεν βγαίνει απο τη δική της κυψέλη άρα δεν τίθεται θέμα να βρέθει σε λάθος φωλιά. Ετσι κι αλλιως, αν έγβαινε, δεν θα ήξερε το δρόμο να γυρίσει πίσω.

Συνδυαστικα λοιπόν με όλα τα προηγούμενα κάνουμε τα εξής:
(Oι φωτογραφίες που ακολουθούν τραβήχτηκαν στις 31.03.2003 στο κτήμα Συγγρού, όταν μας το πρωτό έδειξε ο Νίκος Εμμανουήλ)

Μπροστά στο μελίσσι που θέλουμε να ενισχύσουμε, τοποθετούμε μια "ράμπα προσγείωσης" για να οδηγήσουμε τις νέες μέλισσες, ακριβώς στην είσοδο της κυψέλης. Ιδανικά βάζουμε ένα αναποδογυρισμένο καπάκι (στις φωτογραφίες χρησημοποιείτε μια παλία παλέτα)

Απο ένα πιο δυνατό μελίσσι επιλέγετε ένα πλαίσιο στο οποίο υπάρχει πολύς πληθυσμός και αφού σιγουρευτόυμε οτι πάνω σε αυτό ΔΕΝ βρίσκεται η βασίλισσα το αφαιρούμε και το πάμε στην αδύναμη κυψέλη.

Εκεί το τινάζουμε με δύναμη πάνω απο τη ραμπα που φτιάξαμε. Ολος ο πληθυσμός του πλαίσίου πέφτει πανικόβλητος πανω στη ράμπα και δέχετε τα κάπως βίαια φυσήματα μας με το καπνιστήρι....

Τότε γίνεται ο διαχωρισμός. Οι οικιακές εργάτριες, μη γνωρίζοντας αν ειναι η δική τους φωλια ή οχι μπαίνουν στην πρώτη κυψέλη που βρίσκουν μπροστά τους για να προστατευθούν. (δηλαδή στο αδύναμο μελίσσι, το οποίο μόλις ενισχύσαμε).

Οι συλλέκτριες εργάτριες που ήταν στο πλαισιο εναποθέτοντας τροφή που μόλις είχαν μαζέψει, απογειώνονται και επιστέφουν στην είσοδο της δικής τους κυψέλης, οπου ενοχλημένες τινάζουν τα φτερά τους και ξεπερνούν το σοκ του τινάγματος και του καπνίσματος.

Οι εργατριες φρουροι του αδύναμου μελισσιου, άπραγες, είδαν να εισβάλουν στο σπίτι τους εκατοντάδες, ξένες, οικιακές εργάτριες, έτοιμες να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και τις δέχτηκαν αμέσως.

Αν για κάποιο λόγο πιστέψουμε οτι το μελίσσι θέλει κι αλλη ενίσχυση, μπορούμε να το επαναλάβουμε.

_______________________________________________________

Επειδή και αυτο το post χρησημοποιεί flash 8, πιθανότατα να έχετε προβλήματα στο να το δείτε απο εφαρμογές που διαβάζουν RSS κι όχι απο κάποιον web browser

Ένωση δυο μελισσιών σε ένα

Όπως έγραφα σε κάποιο προηγούμενο post, (αυτό) έχω παραμελήσει τον τελευταίο καιρό τα μελίσσια μου, λόγω έλειψης ελεύθερου χρόνου και έχουν δημιουργηθεί διάφορα προβλήματα.

Ενα μελίσσι μου (και μάλιστα αγαπημένο, γιατι ήταν κάποιος αφεσμός που είχα πιάσει παλιοτερα) έμεινε για άγνωστο λόγο αβασίλευτο - ορφανό και χρειάζεται έμεσα βοήθεια.

Το ορφανό μελίσι, δηλαδή αυτο που δεν εχει βασίλισσα, μοιραία θα πεθάνει, αφου δεν υπάρχουν νέες γέννες και ο πληθυσμός μόνο μειώνεται. Σε ενα τέτοιο μελισσι πρέπει να εγκαταστήσεις μια νέα βασίλισσα οπωσδήποτε ή να δημιουργήσεις τις συνθήκες για να φτιάξει το ίδιο μια νέα. Αυτο γίνεται με διάφορους τρόπους, η πιο έυκολη όμως λύση είναι να το ενώσεις με κάποιο άλλο, "υγειές" μελισσι, με βασίλισσα.

Επειδή ο χρόνος εξακολουθει να ειναι λιγο πρόβλημα και επειδή τα μελίσσια μου ειναι περισσότερα απο όσα μπορώ να κουμαντάρω, προτίμισα κι εγω την έυκολη αυτή λυση. Να κάνω δυο μελίσσια, το ορφανο κι ενα υγειές, ενα.

Σαν αποτέλεσμα θα πάρω ένα δυνατό μελίσσι και δεν θα χάσω τον πληθυσμό - στρατό του ορφανου μελισσιου.

Ο τρόπος ένωσης που χρησιμποποίησα ειναι απλός κι έχει ενδιαφέρον.

Πρώτα βεβαιώθηκα οτι το ορφανό μελίσι δεν εχει κάποιον ιδιαίτερο λογο να ειναι ορφανό (δεν δείχνει δηλαδή να έχει καποια πάθηση και η ενωση δεν θα εγκυμονεί κινδυνους για το δεύτερο μελίσσι ).

Μετά πήρα ενα μεσαίο φύλλο μιας εφημερίδας και και του έκανα αρκετές τρύπες με τη μύτη ενός μολυβιού. Οι τρύπες ειναι μικρες . Περίπου 1x1 χιλιοστό και είναι τοποθετημένες σε απόσταση περίπου 3 εκατοστά η μια απο την άλλη. Την εφημερίδα αυτή την τοποθέτησα στο στο πανω μέρος της υγειούς κυψέλης, αντι του καπακιού της. Την προσάρμοσα καλά και την στήριξα με χαρτοταινία.

Απο πάνω τοποθετησα το πάτωμα της προβληματικης κυψέλης, αυτης που δεν έχει βασίλισσα. Σε 2-3 μέρες θα ανοίξω την κυψέλη για να καθαρίσω και λογικά όλα θα έχουν παει καλά, όπως και τις άλλες φορές που το έχω κάνει.

Η διαδικασία φαίνεται και στο flash animation που ακολουθει.

Τα μελίσσια εχουν ταυτότητα και δεν συνεργάζονται αλλα ανταγωνίζονται. Πλην κάποιων ειδικών περιπτώσεων οι μέλισσες μιας κυψέλης θα σκοτώσουν όποια άλλη μέλισσα παει να στη φωλιά τους. Και δικαιλογημένα αφού στα πλαίσια του προαναφερθέντος ανταγωνισμού, μέλισσες μιας κυψέλης ειναι ικανές να εισβάλουν σε αλλες και να τις λεηλατήσουν κυριολέκτικα.

Ειναι λοιπόν αυτονόητο οτι αν ενώσεις δυο πλυθησμους θα δημιουργίσεις μια τρομερή μαχη απο την οποία θα χάσουν όλοι. Το πιο αδυναμο μελισσι θα καταστραφει, το δυνατο θα αποδυναμωθει και ο μελισσοκόμος θα χασει τις πολύτιμες εργάτριες.

Το διαχωριστικό με την εφημερίδα λύνει ακριβώς αυτό το πρόβλημα.

Λειτουργεί σαν εμπόδιο.

Το πανω (ορφανό μελισσι), αδυνατει να εισβαλει στο κάτω αλλα και να κινηθει εκτός φωλίας (αφου δεν έχει πόρτα). Απο τη άλλη το κάτω μελίσσι ειναι ελέυθερο να συνεχίσει να "βόσκει" αλλα δεν ειναι δυνατον να εισβάλει, ουτε κι αυτο στο πάνω.

Στο χρόνο που χρειάζεται για να καταστραφεί πλήρως η εφημερίδα και να περάσουν οι μέλισσες στις "αντίπαλες κυψέλες", θα έχουν ανταλλάξουν μυρωδιές και πληροφορίες και θα νιώθουν πλέον μέλη της ίδιας φωλιάς. Ετσι θα γίνει ομαλά η ένωση...

Μοιραία κάποιες θα αλληλοσκοτωθούν, αλλα θα είναι ελάχιστες. Επίσης κάποιες στον πάνω οροφο θα πεθάνουν απο φυσικά αίτια και θα εγκλωβιστούν στην εφημερίδα ενώ άλλες ίσως πάθουν ασφυξία. Οταν θα ανοιξω την νέα κυψέλη σε μερικες μέρες, θα πρέπει να την καθαρίσω προσεκτικά απο τις άτυχες νεκρές και απο τα κομάτια χαρτί που θα έχουν σκίσει και θα έχουν πετάξει στον πυθμένα-βάση. Το νεο μελίσσι θα είναι έτοιμο.

Οι τρύπες στην εφημερίδα υπάρχουν για να διευκολύνουν τις μέλισσες να σκισουν την εφημερίδα.

Παγίδα

Tα σερσενια και οι σφηκες υπήρξαν απο τα προσφιλη θέματα σε αυτό το blog.

Επειδή ειναι η εποχή που κάνουν σιγά σιγά πιο έντονη την εμφάνιση τους και στα παλιότερα post δεν έκανα ιδιαιτερες αναφορές στην καταπολέμιση τους, παραθέτω σήμερα την πιο κλασική και εύκολη παγίδα. Με τη χρήση της διασφαλίζεις σε ένα σεβαστό βαθμό την ακεραιότητα των μελισσιών σου.

Η λογική ειναι η ιδια με τον "κιούρτο" που χρησιμοιουν οι ψαράδες. Ενας χώρος παγίδευσης (κλουβί),απο τον οποίο περνάει το φώς, το απαραίτητο δόλωμα, μια είσοδος στο χαμηλότερο μέρος και είναι έτοιμη. Ακόμα και τυχαία την δημιουργουμε αφήνοντας ενα μπουκάλι με ανψυκτικό σε ανοιχτό χώρο.

Τα έντομα μπαίνουν απο το άνοιγμα στην παγίδα για να πάρουν την τροφή. Οταν αποφασίσουν να φύγουν, η διαφάνεια της παγίδας τα κανει να πιστέυουν οτι η έξοδος ειναι προς τα πάνω. Σε καμια περίπτωση δεν βρίσκουν το πργματικό άνοιγμα και πάντα επιχειρούν να διαφύγουν προς τα πάνω και εγκλωβίζονται. Μαλιστα στο κάτω μέρος της παγίδας τοποθετούν νερό, ώστε οταν κάποια στιγμη το έντομο αναγκαστεί να ξεκουραστει μεχρι να βρει τη λύση, να πεσει μέσα και να πνιγεί.

Ο παπούς μου τις χρησιμοποιούσε στο καφενειο που είχε για να μην ενοχλούν τους θαμώνες και εφάρμοζε μια ακόμα πιο σκληροπυρινική λύση, βάζονας οινόπνευμα στον πυθμένα... Δεν μπόρεσα να διασώσω κάποιες απο αυτές τις παγίδες γιατι ήταν γυάλινες. Η λογική του μηχανισμου ειναι αυτή που φαίνεται στο σχεδιαγραμμα που ακολουθει:

Tα αποτελέσματα πολύ καλά, όσο ανανεώνει κανείς το δόλωμα.

Η μέλισσα όπως έχει αναφερθεί και παλιότερα,(διαφορές μέλισσας και σφήκας) δεν έχει τις ιδιες διατροφικές συνήθειες με τη σφήκα, οπότε ειναι έυκολο να αποκλείσουμε απο την πιθανότητα να πέσει η ίδια θύμα της παγίδας, βάζοντας για δόλωμα μια τροφή πλούσια σε πρωτείνες με έντονη μυρωδιά. Ιδανικά ένα κομάτι κρέας ή ψάρι.

Σε παλιότερο τεύχος της μελισσοκομικής επιθεώρησης ειχα επίσης διαβάσει την εξής ευφάνταστη λύση:
To δόλωμα τοποθετουνταν σε χαρτία με κόλα κοντά στις κυψέλες των μελισσιών με τρομέρη επιτυχία.

Μελισσοκομική, Πρωτομαγία

Tην παραμονή της πρωτομαγιάς πήγα στην Ερέτρια για αν αφήσω τρια νέα μελίσια που έφτιαξα στον Υμηττό, αλλά και ένα παλιό, διόροφο. Με λίγα λόγια τα περασα πολύ ξεκούραστα, αφου συνολικα οι 4 κυψέλες ανεβοκατέβηκαν περίπου 100 σκαλιά. Οταν έφτιαχνα μελισσοκομεία σε ταράτσες δεν τα είχα σκεφτεί αυτα . :) To καλύτερα όμως είναι πάντα μπροστά μας... Τα τρια νέα μελίσσια προέκυψαν απο ένα παλιο που γιγαντώθηκε και ξεκίνησε διαδικασιες σμηνουργίας. Δεν έχω γράψει ακόμα για τη σμηνουργία σε αυτό το blog. Oποιος όμως έχει διαβάσει το αντίστοιχο άρθρο του Σπύρου στο blog του και δεί και τις εικόνες, θα καταλάβει γιατι δεν θέλω να το (ξανα)πάθω στο πυκνοκατοικημένο λεκανοπέδιο Αττικής. [το σχετικό άρθρο: Αφεσμός-swarm].

To μεγάλο και πιο βαρύ μελίσσι το πήγα εκεί για τον ίδιο λόγο, αφου εδινε δείγματακια σμηνουργίας και δεν ειμαι σιγουρος οτι θα έχω χρόνο να το περιποιηθώ αυτη την εβδομάδα. Αν την κάνει λοιπόν, ας την κάνει στην Ερέτρια, που οι επιπτώσεις θα ελαχιστοποιηθούν.

Πηγα λοιπόν στην Ερέτρια και αφησα τα μελίσσια. Εκεί έχω αλλα 12 τα οποία έπρεπε να επιθεωρήσω. Επειδή ο καιρός ήταν υγρός και δεν διευκόλυνε, αποφασίσαμε να τα δούμε, όχι σε βάθος, αλλα ίσα ίσα ανοίγοντας τι οροφές, ώστε να φανει αν χρειάζονται κανένα επιπλέον πλαίσιο για να χτίσουν. Θυμίζω οτι αν τα μελίσσια βρούν ελέυθερο χώρο μέσα στην κυψέλη και έχουν την ανάγκη να επεκταθούν, χτίζουν ελέυθερα πράγμα που δεν ειναι συμφέρον για τον μελισσοκόμο.( παλιότερο post για το χίσιμο και παλιότερο post για την κερήθρα)

Τελικά ποτέ δεν θα ξέρω πόσο χρόνο θα μου πάρει μια επιθεώρηση. Λιγο απο εδώ λίγο απο κει, μεχρι να ρυθμιστούν ένα δυο προβλήματακια αργήσαμε. Και τι σημαίνει αργήσαμε? Νομος του Μερφυ... Το τελευταίο μελίσσι που επιθεωρήσαμε με τον πατέρα μου παρουσίασε ενα ενδιαφερον πρόβλημα. Στο τελευταίο πεντάλεπτο της λύσης του προβλήματος άρχισε και η βροχή!!! Για άλλη μια φορα οι μέλισσες δεν εκτίμισαν καθόλου την παρέα μας...

_______________________
Τουλάχιστον με κάτι τέτοια μπρορώ να πω με σιγουρία οτι δεν θα μου πήγαινε καθόλου να ειμαι χοντρός :)
_______________________

Η καημένη η κυψέλη ειναι θύμα συνεχόμενων σφαλμάτων. Πως να μην μας επιτεθεί?

Ειναι μια παραφυάδα που δημιουργήθηκε πριν απο αρκετό καιρό (αν θυμάμαι καλα 20-30 μέρες).Ειναι παραφυάδα απο τον Υμηττό και μεταφέρθηκε στην Ερετρια σε προηγούμενο δρομολόγιο.
1. Η κυψέλη χωράει 10 πλαισια, αλλα σε αυτή βάλαμε μόνο 7. Για να στέκονται στη θέση τους τα πλαίσια κατα τη μεταφορά βάζουμε δυο καρφάκια σαν στήριγμα στο τελευταίο. Ενώ αυτό το κάνουμε συνέχεια αυτη τη φορά κατι δεν πήγε καλα. Τα πλαίσια είχαν μετακινηθει και έιχαν αφήσει κατι αναρχα και λοξά κενα ανεμεσα τους.
2. Το μελίσσι βρήκε ιδανικές συνθήκες και δημιούργήθηκε η αναγκη επέκτασης έτσι έχτισε τεραστίων διαστάσεων ελευθερες κερήθρες στα "λοξά" κενά τις οποίες είχε κρεμάσει απο έναν τροφοδότη οροφής που του είχαμε βάλει, οπότε ήταν αδύνατον να ανοιχτεί....
3. Το μελίσσι ειχε αξιοποιήσει της νέες ελευθερες κερήθρες γεννώντας σε αυτές γόνο, τον οποίο εμείς καταστρέφαμε στην προσπάθεια να ανοίξουμε και το μελίσσι έπρεπε να τον υπερσπιστεί... (πρέπει κάποια στιγμή να γράψω και για το τσίμπημα)
4.Οταν άρχισε η βροχή δεν υπήρχε σημείο επιστροφής. Ολα ήταν σε μια κατάσταση που δεν μπορούσες να πείς: ok βρεχει, να κλεισω το μελίσσι και συνεχίζω αλλη μέρα.

_______________________
Eνα απο τα κομάτια που κατάφεραν να μείνουν κολημένα στον τροφοδότη. Εχει πάνω του γύρη.
_______________________

_______________________
Το ίδιο κομάτι, μόνο που αν το συγκρίνει κανείς με το διπλανό του, που περιέχει κλειστό γόνο, θα καταλάβει το μέγεθος της ζημιάς
_______________________

_______________________
Ο τροφοδότης όπως σώθηκε, φωτογραφημένος απο κάτω και ένα πρόχειρο διαγραμμα που δειχνει πως ήταν τοποθετημένα τα λοξά πλαίσια. Δεν σταθηκε δυνατόν να βγάλω φωτογραφίες κατα τη διάρκεια της ενεργειας...
_______________________

Το χειρότερο απ όλα ίσως ήταν ο τεράστιος αριθμός κλειστού γόνου που αναγκαστήκαμε να καταστρέψουμε. Το μόνο παρήγορο είναι οτι τα κομάτια της κερήθρα τα πήρα μαζί μου και τώρα ειμαστε στο στάδιο που βγάζω όλη μέρα φωτογραφίες. Ελπίζω τουλάχιστον απο εδώ να βγεί κατι καλό