Μελισσοκομικά φυτά: Thymus vulgaris – Θυμάρι και θυμαρίσιο μέλι.

Το θυμάρι ή θύμιο (Θύμος ο κοινός, λατ. Thymus vulgaris) είναι ο γνωστός σε όλους μας θάμνος με τα μοβ λουλουδάκια. Ανθίζει στο τέλος της άνοιξης έως αρχές του καλοκαιριού, για λιγότερο από ένα μήνα. Οι ανθοφορία μπορεί να “κυλίσει” ανάλογα την περιοχή, διαχωρίζοντας τα θυμάρια σε όψιμα και πρώιμα.

Στην Ελλάδα υπάρχουν 23 αυτοφυή είδη και τα πιο σημαντικά είναι:

1. Αγριοθυμάρι. Θύμος ο κεφαλωτός Thymus capitatus
2. Χαμοθρούμπι. Θύμος ο γραπτός Τhymus striatus.
3. Σμάρι.Θύμος η Ζυγίς ή Θύμος ο αττικός Thymus atticus

πηγή: wikipedia.org

Ετυμολογικά το θυμάρι ή θύμος όπως το ονόμαζαν οι αρχαίοι, προέρχεται από την λέξη θύω, η οποία αρχικά είχε την σημασία του «βγάζω καπνούς» και αργότερα του «θυσιάζω». Από την ίδια ρίζα προέρχονται και οι λέξεις θυμίαμα και θυμιατίζω.

πηγές: lexigram.gr και www.monastiriaka.gr

Το θυμάρι θεωρείται κορυφαίο μελισσοκομικό φυτό, επειδή δίνει ένα εξαιρετικά αρωματικό μέλι με μεγάλη διατροφική αξία. Το θυμάρι περιέχει αιθέριο έλαιο που το κυριότερο συστατικό του είναι η θυμόλη (ποσοστά άνω του 25%) Η θυμόλη έχει αντισηπτική δράση και υπήρξε φυσικός προκάτοχος των σύγχρονων αντιβιοτικών.  Η θυμόλη έχει εφαρμογές και στη μελισσοκομία, αφού μπορεί κανείς να καταπολεμήσει με αυτή βιολογικά το μεγαλύτερο εχθρό της μέλισσας στην Ελλάδα (μετά τον άνθρωπο) το βαρρόα.

Το θυμαρίσιο μέλι κάνει περίπου εννιά μήνες για να αρχίσει να κρυσταλλώνει, αλλά η κρυστάλλωση μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά, αν το μέλι έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε θυμάρι και να αρχίσει ακόμα και μετά τα 2 χρόνια. (βέβαια όποιος έχει θυμαρίσιο μέλι στο ντουλάπι του για δυο χρόνια δεν ξέρει να τρώει!) Αυτό δε σημαίνει ότι ένα μέλι που κρυσταλλώνει πιο γρήγορα είναι υποδεέστερο.

Η γεύση του θυμαρίσιου μελιού είναι έντονη και μπορεί να  είναι και λίγο καυστική και το χρώμα του είναι ανοιχτόχρωμο. Συνήθως είναι μέλι με ελάχιστη υγρασία και είναι αρκετά πηκτό (αν συγκριθεί πχ με μέλι πορτοκαλιάς, ακακίας ή βαμβακιού)

Το θυμαρίσιο μέλι είναι ο κύριος και ίσως και μοναδικός τρύγος για ορισμένες περιοχές της Ελλάδας. Τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε θυμάρι έχουν συνήθως μέλια περιοχών όπως οι Κυκλάδες όπου δεν υπάρχουν άλλα φυτά για να γίνει πρόσμιξη στο νέκταρ από την ίδια τη μέλισσα. Παρόλα αυτά το πιο φημισμένο θυμαρίσιο μέλι και ίσως το ακριβότερο το βρίσκει κανείς στα Κύθηρα.

Το θυμαρίσιο μέλι είναι ένα προϊόν δύσκολο να παραχθεί, όχι τόσο γιατί τα μελίσσια θέλουν κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία πριν τον τρύγο του αλλά επειδή όσο ανθεκτικό είναι το θυμάρι ως φυτό, τόσο ευαίσθητο είναι το λουλούδι του.

Έτσι αν οι συνθήκες δεν είναι ιδανικές οι μέλισσες δεν θα συλλέξουν ικανοποιητικές ποσότητες. Μια παρατεταμένη βροχή την περίοδο της ανθοφορίας μπορεί να κάνει το φυτό πολύ “υγρό” και το νέκταρ του να αραιώσει τόσο ώστε να μην προκαλεί το ενδιαφέρον της μέλισσας (οι μέλισσες έχουν λιγότερο έντονη την αίσθηση της γεύσης από εμάς. Έτσι ένα αραιό και όχι και τόσο γλυκό νέκταρ δεν τις ελκύει) Ένας έντονος καύσωνας μπορεί να στεγνώσει γρήγορα το φυτό και τα άνθη να ξεραθούν, οπότε πάλι δεν θα υπάρξει ικανοποιητικός τρύγος. Οι ιδανικές συνθήκες είναι έχει ποτιστεί καλά το φυτό πριν την ανθοφορία και κατά τη διάρκεια αυτής απλά να κάνει δροσούλα και να έχει μια σχετική υγρασία (νότιους ανέμους κλπ) Η δυσκολία στη συλλογή μεγάλων ποσοτήτων και η ιδιαίτερα ευχάριστη γεύση, καθιστούν το θυμαρίσιο μέλι το πιο ακριβό στην Ελλάδα. Οι τιμές που μπορεί να φτάσουν τα 30 ευρό το κιλό. (κιλό στη μελισσοκομία για άγνωστο λόγο ορίζονται τα 900 γραμμάρια…)

Η μεγάλη ζήτηση και η υψηλή τιμή πώλησης μου δημιουργούν πάντα την απορία, πως είναι δυνατόν να εμπορεύονται τα super market θυμαρίσιο μέλι, (και μάλιστα σε τέτοιες ποσότητες) αφού ο παραγωγός μπορεί να το διαθέσει απευθείας στους πελάτες του με μεγαλύτερο κέρδος. Η απάντηση ίσως είναι εξαιρετικά απλή ίσως και όχι.

Το θυμαρίσιο μέλι έχει την τιμητική του στην Ελλάδα από την αρχαιότητα, με αναφορές στον Όμηρο και σε άλλα κείμενα. Αναφορές επίσης έχουν γίνει ειδικά στο θυμαρίσιο μέλι του Υμηττού το οποίο συγκεκριμένα γίνοταν προσπάθεια να συλλεχθεί “άκαπνο”.

Το θυμάρι είναι προστατευόμενο είδος πράγμα που σημαίνει ότι αν δούμε κάποιον να τα κόβει, να τα ξεριζώνει να βόσκει τα ζώα του κλπ και φωνάξουμε το δασαρχείο θα έχει προβλήματα. Είναι επίσης ωραίο μπαχαρικό.