κερήθρες και χτίσιμο

To μελισσοσμήνος κατοικεί πάνω στις κερήθρες [ή κηρήθρες]. Αυτες τις φτιάχνει μόνο του και συγκεριμένα οι εργάτριες. Το φυσιολογικό είναι τη συντήρηση και κατασκευή να κανουν οι εργάτριες που η ηλικία τους είναι γύρω στη 12η με 18η μέρα της ζωής της γιατί τότε οι κηρογόνοι αδένες τους είναι κατάλληλοτεροι για παραγωγή κεριου. Η κηρήθρα ειναι το σύμπλεγμα των μικρών, κέρινων, εξάγωνων “ποτηριών” που στεκονται παράλληλα μεταξύ του χτισμένα σε συστάδες, απο πάνω προς τα κάτω. Κρέμονται δηλαδή απο κάπου και όταν φτασουν στο μηκος που επιθυμούν οι μέλισσες, παράλληλα χτίζεται μια νέα κηρήθρα αφήνοντας χώρο 0,95 εκατοστά ακριβώς, τόσο όσο χρειάζεται μια μελισσα να κινείται με άνεση ανάμεσα τους. Το σύνολο αυτών των παράλληλων κηρηθρών ειναι η φωλιά..

Πιθανότατα η Μαγια η μέλισσα έχει δημιουργίσει την παραπληροφόριση οτι οι μέλισσες κατοικούν και κοιμούνται στα κελιά.

Μάγια η μέλισσα

Τα όμως κελία ειναι μονο οι χώροι που αποθηκεύεται τροφή και που γεννά η βασιλισσα τα αυγά της. Οταν γεμίζουν σφαγίζονται απο τις εργάτριες και οταν αδειασουν καθαρίζονται σηντηρούνται και ξαναχρησημοποιούνται. Σφραγίζονται όταν γεμίσουν τοσο μέλι που δεν χωρά άλλο ή όταν το αυγό που εχει γενηθεί μεσα τους έχει ήδη μετατραπει σε προνύμφη και δε χρειάζεται πια φροντίδα, αλλα την ησυχια της για να μεταμορφωθεί σε μέλισσα. Μαλιστα ο μελισσοκόμος γνωρίζει τι περιέχει το καθε κελι και απο το κάλυμα του γιατι ανάλογα την περίπτωση το σφράγισμα είναι διαφορετικο. Οταν το κελι περιέχει γύρη δεν σφραγίζεται.

Κερήθρα με αποθηκευμένη γύρη

Ξεσφραγίζονται όταν οι μελισσες μεγαλώσουν και βγουν απο αυτά ή όταν το μέλι που είναι μέσα πρέπει βγει π.χ για να καταναλωθει ή μετακινηθει.

Η διάταξη με την οποία τοποθετουνται τα περίεχόμενα των κελίων ειναι συγκεκριμένη αλλα όχι απόλυτη.

Τα κελιά ειναι εξάγωνα για εργονομικους λόγους. Το κερί δεν ειναι ευκολο στην παραγωγή και η οικονομία ειναι σημαντική. Τόσο που οι εργάτριες που βρίσκουν κάπου έτοιμο κερί με μεγάλη χαρά το “δανείζονται”. [αυτος είναι ο λόγος για τον οποίο ο κηρόσκωρος θεωρείται τόσο επιβλαβής]

Η εικονιζόμενη μέλισσα “κλέβει” έτοιμο κερί απο πάτωμα κυψέλης, το οποίο για καποιο λόγο είχα αδειάσει απο τα πλαίσια και ειχα αφήσει πρόχειρα κοντά στο μελισσοκομείο. Είναι χαρακτηριστικό οτι το κερί που παίρνει το αποθηκεύει στο πόδι της μέχρι να το μεταφέρει πίσω στη φωλιά της. Εκει ακριβώς αποθηκέυουν και τη γύρη

Αν τα κελια ήταν είχαν άλλο σχήμα, πχ κυκλικά, [που ειναι το πιο κοντινό] τα κενά που θα αφηναν αναμεσα τους θα έπρεπε να καλυφθουν με το πολυτιμο κερί.

Σημαντικό είναι οτι το εξάγωνο δημιουργεί ένα πολύ σταθερό πλέγμα, απο μηχανικής αποψης με αποτέλεσμα η τελική κατασκευη να αντεχει μεγάλο βάρος και να είναι ιδανικός χώρος αποθήκευσης. Οι μέλισσες τα χτίζουν απο πάνω προς τα κάτω πρώτα φτιαχνοντας μια βάση και μετά επεκτίνοτας τα κελια προς τα έξω. Στο κεντρο του πυθμένα καθε κελιού συναντώνται τα τρια κελια που βρίκονται στο πίσω μέρος της κηρήθρας κάνοντας την κατασκεύη ακόμα πιο ισχυρή.

Τέλος ο πυθμένας καθε κελιου δεν ειναι επίπεδος αλλα ειναι μια αναποδη εξάγωνη πυραμίδα. Οπότε έτσι επιτυνχάνεται τέλεια στήρηξη με τους πυθμένες των κελίων που βρίσκονται πίσω του.

Aπο αυτόν το πυθμένα αρχιζει το χτίσιμο προς τα έξω, δίνοντας όμως μια κλιση 13 μοιρών ώστε το περιεχόμενο του κάθε κελιού να συγρατείται μέσα..

Γίνεται περίπου όπως φαίνεται στο flash animation, που ακολουθεί.

https://www.bees.gr/blog/2006/03/blog-post_18.html