Η σφήκα Sceliphron curvatum

Κάποιες αράχνες παγιδεύουν τα θύματα τους στον ιστό που έχουν υφάνει, τα ναρκώνουν με το δηλητήριο τους και τα τρώνε ζωντανά. Αυτή η αίσθηση της ενέδρας και του αργού θανάτου, σε συνδυασμό με τη γεμάτη τρίχες, πόδια και μάτια όψη τους, καθιστά τις αράχνες εφιαλτικές για πολλούς και τις εντάσσουν ακόμα και στην επιστήμη της ψυχολογίας, με την αραχνοφοβία να έχει περίοπτη θέση στο πάνθεον των φοβιών.

Δεν είναι όμως έτσι τα πράγματα, δεν είναι οι αράχνες ο απόλυτος εφιάλτης για τα άλλα έντομα και προς αποκατάσταση της αλήθειας θα κάνω σήμερα εδώ δυο σπάνιες για το bees υπερβάσεις. Πρώτον θα γράψω για ένα έντομο που δεν έχει ιδιαίτερη σχέση με τη μέλισσα (πέραν του ότι είναι σφήκα – αν κι αυτό δεν θα έπρεπε να τα συσχετίζει 🙂 και δεύτερον μη έχοντας φωτογραφία του εντόμου, θα βάλω μια που δεν είναι τραβηγμένη από εμένα (αν και πολύ θα το ήθελα).

Sceliphron curvatum λοιπόν και η ακόλουθη φωτογραφία είναι τραβηγμένη από τον Anton Kozyrev

Sceliphron curvatum by Anton Kozyrev

Όπως έγραφα παλιότερα και για την cryptocheilus-alternatus, η ζωή της, ένα θρίλερ. Δεν είναι κοινωνικό έντομο και δεν ζει σε ομάδες. Η σφήκα πιάνει μικρές αράχνες, τις παραλύει με το δηλητήριο του κεντριού της και τις μεταφέρει στη φωλιά. Εκεί τις αποθηκεύει σε μια ιδιότυπη συντήρηση, ούτε ζωντανές για να είναι επικίνδυνες, ούτε νεκρές για να «χαλάσουν» και τις αφήνει για παρέα στο αυγό της. Όταν αυτό ανοίξει η προνύμφη τρέφεται με τις άτυχες αράχνες μέχρι να γίνει η μεταμόρφωση της σε σφήκα.

Αυτό που έχει πλάκα είναι ότι μια τέτοια φωλιά χτίστηκε μέσα στο σπίτι μας στην Ερέτρια.

Η σφήκα πήγαινε στο φρεσκοποτισμένο παρτέρι, έπαιρνε λάσπη και με αυτή έφτιαχνε ένα εξαιρετικό πήλινο αγγείο ανάμεσα στο τοίχο κι ένα κάδρο. Όταν το αφαίρεσα, όχι για άλλον λόγο αλλά επειδή δεν ήθελα να την έχω μέσα στο σπίτι, βρήκα μέσα ούτε μια ούτε δύο, αλλά οκτώ μικρές αράχνες. (νομίζω δεν είναι από αυτές που κάνουν ιστούς αλλά από αυτές που πηδούν και αρπάζουν το θύμα τους, λαϊκιστή μυγοχαύτες)

Sceliphron curvatum egg

Αργότερα η σφήκα επανήλθε κι έφτιαξε νέα φωλιά, η οποία επίσης καταστράφηκε, οπότε κατάλαβε ότι το αυθαίρετο κτίσμα δεν είναι αποδεκτό και εγκατέλειψε κάθε προσπάθεια.

Φωλιές Sceliphron curvatum, το αριστερό είναι φρέσκια λάσπη, δεν έχει στεγνώσει ακόμα, δεν έχει κλείσει και προφανώς δεν είναι γεμάτο με αράχνες. Το δεξί είναι ολοκληρωμένο.

Αυτό που έχει ενδιαφέρον για την Sceliphron curvatum είναι ότι είναι άλλο ένα έντομο που δείχνει πόσο πολύ ζούμε σε έναν περιορισμένο μικρόκοσμο και νομίζουμε οτί το περιβάλλον στρέφεται γύρω από εμάς κι όχι εμείς. Ενώ το έντομο είναι βαφτισμένο από το 1870 (F. Smith, 1870) πρωτό παρατηρήθηκε στην Ευρώπη μόλις το 1979 και μάλιστα στην Αυστρία. Δεν ξέρω από πότε είναι στην Ελλάδα, αλλά είμαι σίγουρος η νεοφερμένη παρουσία του (ίσως 100 χρόνια?) δεν άλλαξε και πολύ τον χάρτη και την πραγματικότητα μας.

Φωλιά Sceliphron curvatum. Για να μη λέμε μόνο για τις μέλισσες και τα εξάγωνα, η αρτιότητα του κύκλου είναι αξιοθαύμαστη

Η φύση προσαρμόζεται και θα εξακολουθεί να υπάρχει μετά από εμάς όπως υπήρχε και πριν. Όπως λοιπόν η Sceliphron curvatum εμφανίστηκε κάποτε στη ζωή μας και δεν καταστράφηκε κανείς, έτσι και σφήκες όπως η velutina ταξιδεύουν αναπτύσσονται μεταναστεύουν και ναι μπορεί να δημιουργούν προβλήματα, δε είναι όμως η καταστροφή του κόσμου και δεν δικαιολογούν τις γελοιότητες που διαβάζουμε κατά καιρούς σε κάποια blog. H Sceliphron curvatum πάντως καμιά επίπτωση δεν έχει στη μελισσοκομία.

Φωλιά Sceliphron curvatum, η άτυχη αράχνη με το αυγό της σφήκας πάνω της, περιμένει ανύμπορη να φαγωθεί ζωντανή

Αν λοιπόν οι αράχνες θεωρούνται τρομακτικές, ας τις ρωτήσουμε πως αντιλαμβάνονται αυτές την εν λόγο σφήκα, που τις συλλαμβάνει, τις χτίζει ημιθανείς σε ένα χωμάτινο αγγείο μαζί με ένα μικρό σκουληκάκι που τις τρώει ζωντανές καθώς μεγαλώνει!