Ασφάκα (Φλωμίς η θαμνώδης, Phlomis fruticosa)
Η Ασφάκα (Φλωμίς η θαμνώδης, Phlomis fruticosa), είναι θάμνος της οικογένειας των Χειλανθών με κάπως ιδιαίτερη σχέση με τις μέλισσες. Όποιος έχει βιώσει λίγο την ανοιξιάτικη ύπαιθρο μαζί με γηραιότερους, έχει ίσως γευτεί το πλούσιο νέκταρ των ανθών της.
Ασφάκα (Φλωμίς η θαμνώδης, Phlomis fruticosa), άνθο
Αποκολλώντας τα κίτρινα χωνάκια-πέταλα από τα λουλούδια της και βάζοντας τα στο στόμα μπορείς να ρουφήξεις μια γλυκιά σταγόνα νέκταρ, τόσο μεγάλη, που ενώ για σένα είναι μια στάλα γεύσης, για τη μέλισσα είναι ένα γεύμα ημερών.
Έτσι, θα ήταν μια ιδανική ανθοφορία με τεράστια απόδοση αν οι μέλισσες δεν είχαν τόσο μικρή προβοσκίδα.
Το βάθος όμως του κάλυκα του άνθους, στον πυθμένα το οποίου βρίσκεται το νέκταρ, καθιστά τη βοσκή της μέλισσας απαγορευτική. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, που έχουν να κάνουν με παράγοντες, όπως η θερμοκρασία, η υγρασία, η ηλικία του άνθους και άλλα, η στάθμη του υγρού είναι σε τέτοιο βάθος που η μέλισσα δεν το φτάνει.
Μια τέτοια εξαίρεση πέτυχα πριν λίγες μέρες και βλέποντας τις μέλισσες να βόσκουν στην ασφάκα, κατάφερα επιτέλους να τις φωτογραφίσω.
Ασφάκα (Φλωμίς η θαμνώδης, Phlomis fruticosa), άνθος
Άλλα έντομα με μεγαλύτερες προβοσκίδες, όπως πχ βομβίνοι ή πεταλούδες τα καταφέρνουν καλύτερα, ενώ τα πολύ μεγαλύτερα όπως πχ η μέλισσα xylocopa καταφέρνουν και ανοίγουν το άνθος, εισβάλοντας στον κάλυκα με το νέκταρ.
Η apis melifera με τη σειρά της κοπιάζει τόσο για να τα καταφέρει, που ακόμα κι όταν το πετύχει λόγο συνθηκών, λένε πως η εργασία αυτή δημιουργεί μια αξιοσημείωτη φθορά στο έντομο.
Η ασφάκα έχει μια ενδιαφέρουσα βελούδινη υφή, τόσο στα φύλλα όσο και στα πέταλα των ανθών.
O ξυλώδης κορμός της, δίνει καλής ποιότητας “θράκα” (κάρβουνο) ανάλογης με αυτό του κλήματος κι έτσι το 1821, το φυτό χρησιμοποιούνταν ευρέως στην Ελλάδα για την παρασκευή μπαρούτης, αφού ο άνθρακας είναι το 15% των συστατικών της.
Είναι πολύ ανθεκτικό στην ξηρασία φυτό και μπορεί να το προμηθευτεί κανείς και σε φυτώριο, αφού χρησιμοποιείται στην κηποτεχνία σε όχι ιδιαίτερα γόνιμους κήπους.
Κάποτε σε μια αναφορά του Μάρκου στο blog του Θεοδόση ειπώθηκε πως κάποιος καλόγερος με πολύ ελεύθερο χρόνο, έκοβε τις άκρες των ανθών για να διευκολύνει τις μέλισσες να βοσκήσουν την ασφάκα… Το δοκίμασα για να δω αν θα πετύχω κάτι στη φωτογράφιση, όμως δεν έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ίσως φταίει ότι ούτως ή άλλως ήταν μέρα που τα άνθη ήταν διαχειρίσιμα.
Ασφάκα (Φλωμίς η θαμνώδης, Phlomis fruticosa), άνθος
Ασφάκα (Φλωμίς η θαμνώδης, Phlomis fruticosa)
Πέρα από το νέκταρ η ασφάκα δίνει γύρη. Το μέλι ασφάκας είναι σχετικά δυσεύρετο, είναι λεπτό σε υφή άρωμα και χρώμα κι έχει φανατικούς φίλους.
Leave a Comment