ο Πειρατής

Lygaeus equestris νομίζω λέγεται αυτο το κοκκινόμαυρο, συμπαθέστατο σκαθαράκι που μοιαζει με πασχαλίτσα. Ισως γιαυτο να μου ήταν και συμπαθές, γιατι μοιάζει με πασχαλίτσα.

Απο σήμερα όμως φίλε, παυουμε να έχουμε καλες σχεσεις γιατι ανακάλυψα ότι έχεις λόγους, να θέλεις να χωθείς στις κυψέλες μου και αποκλείται να είναι για καλό.

Παντα ευρισκα τετοια κοντα στα μελισσια. Σημερα όμως παρατηρουσα ενα εξαιρετικα επιμονο στην εισοδο μια κυψέλης. Δυο φορες πορσπαθησε να μπει και τις δυο τα καταφερε και τις δυο τον πέταξαν έξω οι μέλισσες μετα απο λιγα δευτερα.

Τελικα τον ανελαβα εγω...

Varroa Destructor x 2

Πριν απο σχεδόν ένα χρόνο έγραφα για τον Ρωμαίο Μάρκους Τερέντιους Βαρρώ το άκαρι varroa destructor που είναι μεγαλύτερη πληγή για τον Έλληνα μελισσοκομό και την ιστορια του.

Αυτό που δεν εγραψα είναι τι βλέπει ο μελισσοκόμος στα μελίσσια του όταν έχουν βαρρόα ή καλύτερα, όταν το Βαρρόα είναι σε έξαρση, γιατί νομίζω οτι βαρρόα υπάρχει σχεδόν παντου.

Το βαρρόα το βλέπουμε με γυμνό ματι, πάνω στο θώρακα του εντόμου. Ειναι λοιπόν ευκολο να το αντιληφθούμε αν παρατηρούμε τις μέλισσες. Απο την άλλη το βαρρόα που προσβάλει το γόνο (το κάνει αυτό για να γεννήσει) μεταδίδει ιούς στις μέλισσες που επηρεάζουν την ανάπτυξή τους.
Ετσι το πιο χαρακτηριστικό δείγμα οτι ένα μελίσσι είναι απολύτως προσβεβλημένο απο το βαρρόα είναι οι "ανάπηρες" εργάτριες που γεννιούνται και τις πετά το ίδιο το μελισσι έξω. Αυτές ειναι καχεκτικές αλλα το κυριότερο γνώρισμα τους είναι τα τσαλακωμένα και ημιτελή φτερά.

Οι φωτογραφίες που ακολουθούν το post είναι ο ορισμός της πάθησης. H φωτογραφημένη εργάτρια όχι μονο είναι "τσαλακωμένη", επειδή οταν ακόμα ήταν προνύμφη παρασσιτησαν σε βαρος της 5-6 βαρρόα, αλλα με το που βγήκε απο το κελι ένα αλλο έκατσε επάνω της και πίνει την αιμόλεμφο της για τη σύντομη ζωή που της μένει.

Οι υγιείς εργάτριες αναλαμβάνουν την απομάκρυνση της απο την κυψέλη για να μην μολύνει περισσότερο τη φωλιά. Καμιά φορά δεν τις απομακρύνουν αρκετά κι εδώ έρχονται οι σφήκες να κάνουν τη μοναδική πράξη που ωφελεί τον μελισσοκόμο. Καθαρίζουν τα πτώματα που έχουν μείνει κοντά στην κυψέλη.

Θυμίζω μια ενδιαφερουσα, εύκολη και "καθαρή" τεχνική, χωρίς φάρμακα για τον έλεγχο του πληθυσμού του Βαρρόα.

Κολλα

Έψαχνα στις φωτογραφίες μου για κάτι άσχετο και έπεσα πάνω σε αυτή.
Δεν είχα κάνει καμία αναφορά στην παγίδα με κόλλα που έχουν προτείνει κατά καιρούς διάφοροι φίλοι.

Η συνταγή είναι πάνοπλη και χιλιοειπωμένη. Σε μια επιφάνεια βάζουμε κόλα για ποντίκια (και έντομα) Κοστίζει περίπου 3 ευρώ, είναι σε σωληνάριο και τη βρίσκεις σε όλα τα χρωματοπωλεία. Αφού την πασαλείψεις, βάζεις στο κέντρο ένα δόλωμα για σφήκες και σερσένια. (Ψαρι κλπ).
Τα θύματα κολάνε επάνω σε χρόνο μηδέν και αποτελεσματικότητα είναι τρομερή. Μπορεί στο βίντεο που ακολουθεί το σερσένι να είναι για λύπηση, αλλά πραγματικά φέτος με κατέστρεψαν, τρώγοντας τα περισσότερα από τα μελίσσια μου.

Εντύπωση μου έκανε ότι το σερσένι πεθαίνει πολύ γρήγορα σε αυτή την παγίδα. Μάλλον η κόλλα το εμποδίζει να αναπνεύσει. Την άνοιξη θα την χρησιμοποιήσω απο νωρίς.

(έχω καιρό να γράψω, αλλα έχω ελάχιστο ελευθερο χρόνο. Συντομα κοντα σας :)

To μελίσσι που το έφαγαν οι σφήκες.

όπως έλεγα στο προηγούμενο post, ένα από τα (3) μελίσσια της Φωκίδας το τσάκισαν οι σφήκες. Δεν μπορώ να είμαι ακριβης στο τι έγινε. Κάποια στιγμή στις αρχές προς μέσα Αυγούστου ο πατέρας μου είδε το συγκεκριμένο μελίσσι. Οχι προσεκτικά, αλλά τουλάχιστον είναι σε θέση να πει ότι ήταν ζωντανό. Εγώ το είχα δει γύρω στις 10 Ιουλίου και ήταν μια χαρά.

Όταν έφτασα στις 31 Αυγούστου το πράγμα φώναζε. Μαλλον η σιωπή φώναζε. Απο την πόρτα της κυψέλης δεν έβγαινε τίποτα. Δεν υπήρχε περίπτωση να έχει μέσα κάτι ζωντανό, εκτός από κηρόσκωρο. Τελικά δεν ειχε ουτε αυτό.

Τα πλαίσια.. Κατάστεγνα, ούτε γονο νεκρο ή ζωντανό, ούτε γύρη ούτε μέλι, ούτε μια νεκρή μέλισσα. Μόνο ένα ανοιχτό βασιλικό κελί μαρτυρούσε οτι σε κάποιο σταδιο το μελίσσι προσπάθησε να κάνει βασίλισσα. Πιστεύω όμως οτι δεν έχει καμια σχεση με την περίπτωση και ειναι απομεινάρι κάποιας παλιάς σμηνουργίας.

Απόδειξη οτι τα σερσενια αναλάμβαναν τον συνεχή καθαρισμό της κυψέλης είναι το γεγονός οτι τα πλαίσια που έφερα στην Αθήνα, έπιασαν αυτομάτως κηρόσκωρο. ενω όσο ήταν στο χωριό ηταν ατόφια, προφανώς γιατι τα σερσένια έτρωγαν ακόμα και τις προνύμφης. Το διπλανό μελίσσι ήταν σε καλύτερη κατάσταση.

Εμφανώς ταλαιπωρημένο αλλα καλα. ΄Αυτο τουλάχιστον είχε καταφέρει να πάρει μαζί του και ένα-δυο απο τους εχθρούς. Μάρτυρες τα πτώματα τους στην είσοδο. Το αχόρταγο τερατάκι όμως συνέχιζε το καταστροφικό του έργο.

Το μόνο μέτρο που έκανα τώρα ήταν να μικρύνω αισθητά την είσοδο. Το λάθος που έκανα πριν είναι οτι οταν τα μελισσια εσφιζαν απο ζωή, αφαίρεσα εντελώς τις πόρτες εισόδου για να διευκολύνω την κίνηση. Ετσι οταν αργότερα τα μελίσσια σμηνουργισαν (εγω έλειπα) και αποδυναμώθηκαν, δεν υπήρχαν πολλοι φρουροι να φυλάξουν τις εισόδους. "Μπηκαν στην πολη οι οχτροι" κι εμεις τώρα μειναμε με τα κουτια και τις φωτογραφίες. Ζωή σε λόγου μας και πάμε για αλλα.

Εχω πλήρη συνείδηση οτι τα εν λογω μελίσσια, είναι πειραματικά για να δω πόσο και πως, είναι σε θέση να επιβιώσουν με σχεδόν μηδενική περιποίηση. Παρόλα αυτα και για να μην προκαλούμε και εντελώς την τύχη μας, το "ελεύθερο πενταράκι" που είχα πιο δίπλα, το μετέφερα στην Αθηνα για να το βοηθήσω να ξεχειμώνιασει. Συντομα θα γράψω και για αυτό.

Οποτε διορθώνοντας τα μαθηματικά του προηγούμενου post, λεμε οτι είμαστε άλλο ένα μελίσσι μείον, οποτε εχουμε ένα στο χωριό. Και επειδή οι μελισσοκόμοι ξέρουν, ενα = κανένα. Αν τα καταφέρει και βγάλει το χειμώνα θα προσπαθήσω την άνοιξη να φερω μερικά ακόμα, για να συνεχίσουμε το "project Φωκίδα"

Ενα λιγότερο... (33.3% απώλεια!)

Στις 31 Αυγούστου είχα πάει στο χωριό. Μεταξύ των εργασιών που είχα στο πρόγραμμα, υπήρχαν προφανώς και κάπoιες που αφορούσαν τα μελίσσια. Όπως είχα ξαναγράψει, τα μελίσσια ήταν πλέον τρία. Το τρίτο όμως, δε ήταν αυτό που θα περίμενε κάνεις (σύμφωνα μια τη γνωστή λαϊκή ρήση). Ήταν το μικρότερο και πιο προβληματικό. Θυμίζω ότι ήταν ουσιαστικά ένας αφεσμος που μπήκε σε ένα πενταράκι κι έχτισε ελευθέρα 5 κερήθρες στην οροφή του, αφού δεν υπήρχαν καθόλου πλαίσια.

Ο αντικειμενικός σκοπός ήταν να το μεταφέρω αυτούσιο στην Αθήνα και να το βάλω με την ησυχία μου σε μια κανονική κυψέλη με πλαίσια, ώστε να είναι δυνατή η επιθεώρηση του και τα λοιπά γνωστά (λινκ κυψέλη). Λογάριασα όμως χωρίς τον ξενοδόχο, για μια σειρά προβλημάτων που ακολούθησαν και θα αναπτύξω στα ένα-δυο επόμενα post. Για αρχή να πω οτι ένας ουσιαστικό παράγοντας που μου ανέτρεψε τα σχέδια, ηταν οτι και στη Φωκίδα, στο Κροκύλειο, φέτος το καλοκαίρι οι σφήκες και τα σερσένια έιχαν την τιμητική τους.

To video που ακολουθεί δείχνει μια καθημερινή και "φυσιολογική" εικόνα.

Τα απομεινάρια μιας μπριζόλας σε ένα πιάτο... Είναι τραβηγμένο σε εξωτερικό χώρο αλλά παρόλα αυτά σας διαβεβαιώνω οτι και σε κλειστό ήταν σχεδόν αδύνατο να φας σαν άνθρωπος.

Οι περισσότερες σφήκες που είδα πότε. (70 σκότωσε με μυγοσκοτώστρα ο διπλανός μου σε ένα μεσημεριανό καφέ)

Για μύγες δεν το συζητάμε. Ειδος υπο εξαφάνιση. Οι σφήκες έτρωγαν τα πάντα στο πέρασμα τους και φυσικά τις μύγες. Και δεν ήταν μόνο αυτές αλλα και τα σερσένια, που είναι γνώστο πλέον απο αυτο το blog οτι κατατρώνε τις μέλισσες.

Δεν μπορούσες να κάνεις τίποτα χωρίς να σε επισκεφτούν σφήκες. Έκοβα ξύλα και ερχόντουσαν κατά κύματα για να δουν απο κοντά μήπως υπάρχει κάτι φαγώσιμο! Ειτε αυτό ήταν πριονίδι, είτε λάδι από το αλυσοπρίονο, ότι έπεφτε κατω τις προκαλούσε! Πεινα!

Ερχόντουσαν μυρίζανε κι έφευγαν άπρακτες. Δυστυχώ στα μελισσια δεν συνέβαινε το ίδιο. Δεν έφευγαν άπρακτες αλλα με μια μέλισσα "παραμάσχαλα" κάποια πέθαιναν στη μάχη. Τα περισσότερα όμως γνωρισαν εξαιρετικές επιτυχίες.

Λιγότερο απο 20 μέρες ειχε να δεί καποιος τα μελισσια. Στο χρόνο όμως αυτο τα σεσένια αποδείχθηκαν ικανανα να αποδεκατίσουν πλήρως το ένα και να δημιουργήσουν τρομερά προβλήματα στα αλλα. Ετσι στις 31 Αυγούστου τα μελίσσια στο χωριό ξανα έγιναν δυο. Ενα προβληματικό που έπρεπε να αποσυρθεί στην Αθηνα κι ενα καταταλαιπωρημένο απο τα σερσένια. Αν παραβλεψουμε το γεγονός οτι ποτέ δεν έχουμε παρει μέλι απο αυτά τα μελίσσια, ουσιαστικά μιλάμε για το πρώτο μεγάλο πρόβλημα στη Φωκίδα. Το ένα μελίσσι είχε χαθεί. Λεπτομέρειες στη συνέχεια.

Η οπισθοχώρηση του γύφτου, η ψαρίλα στο γραφείο και μια επικήρυξη

Με καλεί στο τηλέφωνο ο φίλος μου Ιορδάνης. Λίγο πιο δίπλα από τα μελίσσια μου, ο πατέρας του (πρώην εργολάβος) είχε εγκαταλείψει για χρόνια πολλές παλιές σκαλωσιές. Το οικόπεδο ήταν θαμμένο στα πουρνάρια και τα αγριόχορτα, αλλά ένα πρόσφατο καθάρισμα με μπολντόζα το έκανε σαν γήπεδο.

Ένας αθίγγανος παλιατζής, προσφέρθηκε να πάρει τις σκαλωσιές για λιώσιμο, αλλά στο πρώτο πεντάλεπτο υποχωρεί άτακτα μαζί με όλη τη φαμίλια που θα τον βοηθούσε. Δεν ξέρω τι ακριβώς σκηνές διαδραματίστηκαν. Έτρεχε μπρος αυτός και πίσω τα παιδιά? Φώναζαν παπακο παπακο κι αυτός σιχτίριζε Θεούς και δαίμονες? ότι και να έγινε αυτό που άφησε να εννοηθεί είναι οτι κινδύνεψε από τις μέλισσες που ήταν στις εγκαταλειμμένες σκαλωσιές.

Μεγάλη απορία.
Εγκατέλειψε ο γύφτος τα παλιοσίδερα? Άφησε ένα σίγουρο και καλό μεροκάματο γιατί φοβήθηκε τις μέλισσες μου? Όποιος είχε την παραμικρή επαφή με τέτοιου είδους παλιατζή, καταλαβαίνει το οξύμωρο του θέματος.

Η επίσκεψη έλυσε όλες τις απορίες. Η μπουλντόζα κατά το καθάρισμα αποκάλυψε εφιαλτικά πολλές αποικίες σερσενιών. Μαλιστα έμαθα μετά οτι και ο χειριστής του οχήματος καποια στιγμή δήλωσε οτι θα εγκαταλείψει αλλα τελικά συνέχισε. Οι δυο που έχω εστιάσει στις σκαλωσιές και στα ξύλα πραγματικά δεν πλησιάζονται. Καταλαβαίνεις οτι υπάρχει φωλιά απο την κινητικότητα, αλλά ειναι αδύνατο να πλησιασεις και δεν είναι ξεκάθαρο απο που μπαίνουν και που βγαίνουν. Πιο δίπλα όμως υπάρχει μια εξίσου καλή μέσα στο χώμα.
Πιο πάνω τα μελισάκια μου έχουν μαρτυρήσει πραγματικά. Παίρνω κι εγώ την απόφαση και φτιάχνω την Κυριακή την παγίδα που περιγράφει ο Σπύρος στο kypseli.blogspot.com.

Η επιτυχίες συνοψίζονται στα εξής:
1. Επειδή η περιοχή φιλοξενεί κατι πανέξυπνα σκυλιά, στο δόλωμα δεν έβαλα κρέας αλλά ψάρια. Eτσι όταν πήγα μετα την εγκατάσταση της παγίδας στο γραφείο έπλυνα τα χέρια μου 50 φορές, και πάλι όμως βρωμαγα ψαρίλα όλη μέρα. (μεγαλη επιτυχία)

2. το μεσημέρι που είχα μια ώρα κενό, ξανάπετάχτηκα στα μελίσσια με ένα μπουκαλάκι βενζίνη. Εγγυημένη επιτυχία στην καταστροφή φωλιάς. Ναι μεν την τσάκισα, αλλά είχαμε άλλες δυο μεγάλες ευστοχίες.
α. κατα τη μετάγγιση της βεζινης σε ενα αυτοσχέδιο νεροπίστολο-μπουκαλι πασαλήφτηκα οποτε δεν μυριζα πια ψαρίλα στο γραφειο, αλλα βενζίνη
β. πηγα και τα εκανα μερα μεσημερι αυτά και όχι νύχτα, οπότε τα σεσρενια που επέστρεφαν και έβρισκαν την κατεστραμμένη φωλιά απλά δεν έμπαιναν μέσα και πετουσαν τριγύρω, δημιουργώντας ενα απο τα πιο αγχωτικά σμήνη που έχεις δει ποτε (στιμφαλίδες όρνιθες λέμε)
3. σκύλος δεν πήγε στο δόλωμα αλλά το έφαγε μια γάτα πιο αργά
4. δεν χρησιμοποίησα δυο πατώματα για την παγίδα, αλλά ένα και μάλλον δεν είχε την πρέπουσα επιτυχία. Έπιασε μόνο 3-4 σεσρενια αλλα δεκάδες κίτρινες σφήκες.

Σημερα τη σήκωσα πιο ψηλά με δεύτερο πάτωμα, έβαλα και άλλη μια γύρα σαρδέλες και ελπίζω να μην ξανάρθει η γάτα και να πιάσω πιο πολλα σερσενια.

Μέσα απο την μυρωδιά της ψαρίλα της βενζίνης και κυρίως της επιτυχίας του πειράματος (αμα σε πιάσω κωλόγατα...) θυμήθηκα ένα άρθρο που έτυχε να διαβάσω σε ένα παλιο περιοδικό.

Μελισσοκομική Ελλάς τευχος 102ο Ιουνιος 1959 Σελίς 185
Ποιος ξέρει τι είχε περάσει τότε απ τα σερσένια ο κύριος Ρεζεπης και τι είδους επιστολή είχε στειλει στο περιοδικό.(δεν έχω το συγκεκριμένο τευχος) Ο κύριος Φ.Μιχελής εκ Λευκάδος όμως εσπευσε να του προτείνει τον εξής τρόπο για να γλυτώσει απο τα σερσένια:

"Αμοιβή 2-3 δραχμών δια την υπόδειξιν ή την καταστροφήν σφηκοφωλεας & 10-20 λεπτών δια τον φόνον μιας σφήκας. Τα παιδια θα παραφύλαγουν τότε στα νερα [...] για να λάβουν την αμοιβήν [...]."

Ρε μηπως να πληρωνα τον παλιατζη να μου σκοτώσει τα σερσένια?

Αλόνησος

Καταπληκτικό νησί, ωραίοι άνθρωποι, ωραίες, ζωνατανές θάλασσες και ωραία κουζίνα (εικονιζόμενη γαλατόπιτα με μέλι).

Εντυπωσιασμένες απο τις γέυσεις και οι σφήκες, που ήταν οι περισσότερες που είχα δει ποτέ. Σε κάθε μεσημεριανό γεύμα γινόταν παρέλαση.

Το πρόβλημα ήταν τέτοιο που οι καημένοι μαγαζάτορες κατέφευγαν σε καπνιστήρια και ματζούνια για να ανακουφίσουν τους αγανακτησμένους πελάτες, κάποιοι απο τους οποίους με εκνεύρισαν όταν τους άκουσα να λένε:
-αμαν πια αυτές οι μέλισσες....
Είπαμε κύριοι... είναι εντελώς διαφορετικά έντομα οι μέλισσες απο τις σφήκες.

Μιλάμε για σφήκες που αν δεν είχες πλύνει τα χέρια σου μετα απο τις γαρίδες και τα ψάρια, δεν πανικοβαλόσουν κι έμενες ακίνητος, ερχόντουσαν μέχρι και στα δάχτυλα σου και δάγκωναν για να φάνε τα υπολέιματα τροφής.

Και πες οκ, παρόμοια πράγματα έχουμε ξαναδεί. Αυτο όμως που δεν είχα ξαναδεί είναι να μένουν κοματάκια κρέας στο έδαφος και να έρχονται πέντε - πέντε τα σερσένια να τα κατασπαράζουν. Μιλάμε για υπερπληθυσμούς!

Το λουλούδι του φοίνικα και οι μέλισσες

Ήξερα οτι ο φοίνικας είναι μελισσκομικό φυτό. Οταν όμως το καλοκαίρι με φώναξαν δυο φίλοι να δώ τον φοίνικα έξω απο το δωμάτιο τους εντυπωσιάστηκα.

Στη βάση της τεράστιας ζαρτινίερας οι παλίες πήλινες κυψέλες, με διακοσμητικό πλέον χαρακτήρα. Στην κορυφή τα άνθη του φοίνικα να ταΐζουν στρατούς ολόκληρους κάνοντας ένα συνεχές βουητό.

Και φυσικά τα σερσένια και οι σφήκες να δράττονται της ευκαιρίας και να τσιμπάνε γευματάκια στον αέρα. Το φετινό καλοκαίρι περιλάμβανε πιο πολύ σφήκες παρά μέλισσες. Γενικά φέτος νομίζω η κατάσταση είναι τραγική. Εγώ μετράω ήδη απώλειες απο τις θαυμαστές σφήκες, που θα τις αναπτύξω στα ερχόμενα post.

το σερσένι έχει "βουτήξει" το πρώτο του θύμα και το σκοτώνει μέσα σε μια θάλασσα λουλουδιών

Παντού σερσένια. Τσίμπαγαν τις μέλισσες στον αέρα και τις σκοτώνανε μαζικά. Ελπίζω του χρόνου να είναι πιο μαζεμένα τα πράγματα. Κρίμα που ο φοίνικας δε μου έκανε τη χάρη να είναι σε πιο βατό σημείο κι έτσι δεν είχα καλύτερες φωτογραφίες του.

εργάτρια με τα πόδια φορτωμένα λευκή γύρη

Υπόσχομαι καλύτερες στα επόμενα post.. έχω αρκετό υλικό :)

Γεράνι

Επιστροφή λοιπόν στα πάτρια εδάφη. Πίσω μας αφήσαμε ιστορικές ζαρντινιέρες που τόσο παλιότερα (ζαρτινέρα 1 και 2) τόσο και φέτος, μας γέμισαν τα απογεύματα μετα τα μπάνια με θέα το Αιγαίο. Φετος εκεί που κοίταζα ένα πελώριο σέρσεγκα που γευμάτιζε σε κάτι μισο σαπισμένες ρώγες σταφυλιού, είδα κάτι που δεν είχα ξαναδεί.

'Οσα χρόνια με θυμάμαι έχουμε γεράνια. Μέλισσα δεν είδα ποτε να τα επισκέπτεται.

Οι μη μελισσκομοι φαντάζομαι θα αδιαφορούν. Οι μελισσοκόμοι ίσως έχουν την ίδια έκπληξη με εμένα. Δεν ξέρω. Ο σπιτονοικοκύρης και μελισσοκόμος μου έδωσε μια εξήγηση (αν και εξεπλάγει κι αυτος), αλλα δεν με πολυ κάλυψε. Εκει κοντά είχε το εργαστήριο του. Μήπως έφερε καμιά μέλισσα καταλάθος και "ξελιγωμένη" όπως είπε έψαχνε τροφή ακόμα και στα γεράνια? Χλωμο.

Αυτό που μου φάνηκε πιο περίεργο είναι οτι και στην Αλόννησο, πολλές μέρες μέτα σε μια άλλη ζαρντινιέρα με γεράνι, πάλι μέλισα προσπαθούσε να πάρει κάτι απο τα άνθη απλά τότε δεν είχα τη μηχανή μαζι. Περίεργο. Δύο στα δύο. Σε κάθε περίπτωση, καλως σας βρήκα :D

Aμερικάνικη σηψηγονία

Είναι μια πάθηση του γόνου των μελισσών. Όπως όλα όσα συνοδεύονται από το χαρακτηρισμό αμερικάνικο, είναι κάπως υπερβολικό. Βαριά πάθηση, καλό είναι να μην την πάθεις. Η πείρα λέει ότι αν τα μελίσσια σου προσβληθούν από αυτή... πρέπει να τα κάψεις. Τουλάχιστον έτσι δεν θα προσβάλλεις κι άλλα μελίσσια.

Κατα τα άλλα θεραπείες με τερραμυκίνη ή άλλα αντιβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν, αλλά ο κόπος έιναι τόσος που μάλλον είναι καλύτερα απλά να ξεφορτωθείς τα άρρωστα μελίσσια (αν βέβαια μπορείς να αντέξεις κάτι τέτοιο) Στις παρακάτω φωτογραφίες και βίντεο, θα προσπαθήσω να δώσω, εκείνα τα χαρακτηριστικά στοιχεία που σε κάνουν να ξέρεις αν τα μελίσσια σου έχουν προσβληθεί απο αμερικάνικη Σηψηγονία ή όχι.


Γενικά , η πάθηση οφείλεται σε ένα βακτήριο που λέγεται Bacillus larvae και στα αγγλικά είνα γνωστή σαν American Foul Brood. Το βακτηριο προσβάλει και σκοτώνει τις προνύμφες στο στάδιο της επώασης με αποτέλεσμα να σηπτονται - σαπίζουν ενώ είναι ακόμα κλειστές μέσα στα κελιά.


Το μελίσσι απο μόνο του μυρίζει χαρακτηριστικά. Η προπολή τα μελια και η γύρη και τα κεριά, δίνουν μια χαρακτηριστική μυρωδιά που όσοι αγαπουν τις μελισσσες θα την έλεγαν άρωμα. Αυτο το άρωμα χάνεται στο μελίσσι που ειναι προσβεβλημένο απο την αμερικάνικη σηψηγονία, αφου οι νεκρες προνυμφες έχουν μια δυσάρεστη οσμή θανάτου και αποσύνθεσης που θα μπορούσε απλα να χαρακτηριστεί ψαρίλα...


Επειδή δεν έιναι όλες οι μύτες ίδιες, τα πρώτα κριτήρια μπορεί να είναι άλλα.

1ον ο γόνος δεν είναι στρωτός αλλα διάσπαρτος. Οι εργάτριες κάνουν φιλότιμες προσπάθειες να καθαρίσουν τις νεκρές προνύμφες κι έτσι δημιουργούν κενά στη συνοχή του.

2ον τα καλυμμένα πλαίσια λαμβάνουν ένα μη υγιές σκούρο χρώμα, που υποθέτω οτι έχει να κάνει με χημικές διαδικασίες. Τα καλύμματα των κελιών "βαθουλώνονται". Αντι να ειναι εξογκωμένα, είναι εσοχές. Υποθέτω 'εχει να κάνει με φυσική και με το τι συμβαίνει μέσα στο κελι, που ίσως δημιουργεί αρνητική πίεση. Κάποια στιγμή τρυπούν και εκεί πλεον τα πράγματα είναι ξεκάθαρα.

Βλέπουμε λοιπόν διάσπαρτο γόνο, με "βαθουλωμένα καπάκια" και σε μερικά τρύπες.

Οι προνυμφες μεταμορφώνονται σε μια καφέ υγρή μάζα που αν την ακουμπήσεις με ενα ξυλάκι δημιουργεί μια χαρακτηριστική κλωστή- ίνα και μετά απο λίγες μέρες ξεραίνονται σχηματίζοντας μια μεμβράνη γνωστή σαν λέπι που είναι και η απόλυτη εστία μόλυνσης. Στην προσπάθεια τους να την απομακρύνουν οι εργάτριες μεταφέρουν το βακτήριο παντού.

Όταν ανοίξεις ένα κελί και τραβήξεις έξω με ένα ξυλάκι τη νεκρή προνύμφη, εκτός απο την χαρακτηριστικά άσχημη οσμή, βλέπεις οτι αυτή έχει μετατραπέι σε ένα καφέ κολώδες υγρό, όπως στο video που ακολουθεί

Αράχνη

Ένα πράγμα που μου λείπει όταν δεν έχω μελισσια στην ταράτσα, είναι η αμεση και καθημερινή επαφή. Δεν φαντάζεσαι τι γοητεία του να είσαι μεσημερακι στο "αεροδιάδρομο" των μελισσων και να ακους το πέταγμα τους (εκτός αν το εχεις ζησει) αλλα επίσης δεν φαντάζεσαι και τι φωτογραφίες σου δίνετε η ευκαιρία να βγάλεις, όταν έχεις διαρκώς ένα μελίσσι στα πόδια σου.

πχ στις 12 Απριλίου. Τι είναι αυτό? Γιατί εχει παραπάνω πόδια η μέλισσα και γιατι δεν κουνιέται?

Α! κουνιέται. οχι μόνη της όμως... κατι τη μεταφέρει. κρέμεται απο το λαιμό της χαλαρά. Ισα που κουνα σπασμωδικά το ένα της ποδαράκι.

Άραγε τη σκότωσε η αράχνη με κάποιον τρόπο μπροστα στη φωλία ή απλα ανέλαβε να μεταφέρει το κουφάρι στη δική της φωλιά.

Δεν ξέρω, θα βάλω πάντως label ασθένειες - εχθροί.

Tι βρίσκει κανείς στην ταράτσα...

Η χρησιμότητα ενός καθαρού χώρου μπροστά από την κυψέλη, είναι ένα θέμα που έχω ήδη θίξει. Η καθαρή είσοδος είναι καθρέφτης του μελισσιού.

Εδώ και αρκετές μέρες βρίσκω αρκετές νεκρές μέλισσες μπροστά από μια συγκεκριμένη κυψέλη. Υπολογίζω καμία 20αρια την ημέρα. Αν αφαιρέσουμε και διάφορες που τις παίρνει ο αέρας, άλλες που τις παίρνουν άλλα έντομα και κυρίως αυτές που τις πετούν οι ζωντανές μέλισσες αρκετά μακριά από την κυψέλη, μιλάμε για πολύ μεγαλύτερο αριθμό. (κακά νούμερα είναι αυτά)

Δεν μπορώ να βρω κάποιο προφανή λόγο. Δεν ξέρω και τι να κοιτάξω. Δεν είμαι καν σίγουρος ότι δεν οφείλεται σε βαρρόα καθώς έχω δει και δυο μέλισσες με όλα τα χαρακτηριστικά της προσβολής.

'Ομως όλες οι άλλες νεκρές, είναι αρτιμελέστατες. (η προσβολή από το παράσιτο βαρρόα, δημιουργεί πεδίο δράσης για μικρόβια που αφήνουν χαρακτηριστικά σημάδια ατροφίας στις νεκρες μέλισσες, όπως κακοσχηματισμένα φτερά κλπ, οπότε είναι εύκολο να διαγνώσεις από τι πέθαναν)

Απο την άλλη το μελισσάκι πάει καλα και αναπτύσεται ικανοποιητικά. Βεβαια μετα το σκ άλλαξα γνώμη γιατι βλέπω οτι τα υπόλοιπα αναπτύσονται ικανοποιητικότερα... οποτε δεν ξέρω τι να υποθέσω.
Προς το παρόν παρακολουθώ το χώρο μπροστά απο το μελίσσι, για να δώ τι μου βγάζει κάθε μέρα.

Σήμερα το απόγευμα βρήκα πάλι κάποιες νεκρές. Εργάτριες, κηφήνες ..μια βασίλισσα...
Φυσιολογικά πράγματα δηλαδή...(!)

Το πήρα ψύχραιμα (δεν είναι πολύ ωραίο να βρίσκεις μια νεκρή βασίλισσα αφού είναι μοναδική σε κάθε κυψέλη) και νομίζω έχω τη λύση. Θα ξέρω καλύτερα μόλις επιθεωρήσω τα μελίσσια, αλλά θα εκτιμούσα μια επιβεβαίωση της θεωρίας μου για να κοιμηθώ λίγο πιο ήσυχα απόψε.

Στον ίδιο χώρο έχει 2 παραφυάδες που όπως τα έχω υπολογίσει το αργότερο την Κυριακή θα έβγαζαν νεα βασίλισσα και δυο παραφυάδες που έκοψα από μελίσσι έτοιμο να σμηνουργίσει. Εχουν δηλαδή μέσα έτοιμα, κλειστα βασιλικά κελιά, τα όποια έχω βάσιμες υποψίες οτι άνοιξαν επίσης την Κυριακή.

Λέω λοιπόν οτι η άτυχη βασίλισσα που βρήκα, είναι μια νεαρή η οποία βγήκε δεύτερη. Η πρώτη και κατα κάποια λεπτά γηραιότερη βασίλισσα φρόντισε να την ξεπαστρέψει κι έτσι βρήκα εγώ το πτωμα της. Μια επιθεώρηση σε δυο τρεις μέρες ελίζω να με πείσει.

πειράματα κι επαναλήψεις

Την Καθαρά Δευτέρα πήγα στα μελισσία της Ερετριας. Η εικόνα καλή.

Ενα απ όλα είναι λιγο πιο μαζεμένο (δεν βλέπω όμως το λόγο) και ένα αλλο επιφύλασσε μια δυσάρεστη έκπληξη.

΄Ηταν το πρώτο που άνοιξα. Το πρώτο πλαίσιο που κοιταξα γεμάτο αυγά ημέρας! Το μελίσσι είχε και πολλά κλειστά κηφηνοκελια, λες και ετοιμάζει στρατούς απο μνηστήρες να γονιμοποιήσουν τις νέες ανοιξιάτικες βασίλισες. Και μελάκι έιχε και μέσα έξω οι εργατριες και ζωή. Καμάρωνα εγώ για την προκοπή και πάω να φέρω τη φωτογραφική.

Εκεί γίνετε η μοιραία καλύτερη παρατήρηση. Αυγα. Πολλα αυγα.

Ενα, δυο και τρια σε κάθε κελι... Μεγάλη επιτυχία όπως και πέρσι, ακριβώς τετοιες μέρες!

Τα λέω πιο αναλυτικά στο περσινό post ας τα πω συνοπτικά και τώρα. Οταν το μελίσσι δέν έχει βασίλισσα για πολυ καιρό, όταν ειναι αμετάκλητα ορφανό, οι εργάτριες μπαινουν σε μια λανθάνουσα κατάσταση και ξεκινούν μια αρρωστημένη γέννα στα κελια.

Επειδή το blog καποιες φορες δεν γίνετε κατανοητό στους μη μυημένους στη μελισσοκομία, για βοήθεια παραθέτω και τα σχετικά link
Βασίλισσα / εργάτρια / κηφήνας /το μελίσσι / Διπλά αυγά

Το μελίσσι είναι άμοιρο. Λογικά έπρεπε να το διαλύσω και να τινάξω τα πλαίσια με τις αρρενοτόκες μέλισσες καπου πιο δίπλα. Ο πληθυσμός όμως ήταν αξιόλογα μεγάλος και η διαδικασία της "απολύσεως" ενός μελισσιού δε μου αρέσει ποτέ.
Ετσι πήγα χτες με σκοπό να το ενώσω με κάποιο άλλο. Θυμόμουνα όμως οτι απο παλιότερες συζητήσεις οι συνάδελφοι ειναι εναντίον αυτής της λύσης.

Ετσι κάλεσα σε βοήθεια τον Σπύρο που πάντα έχει την τάση να με ξελασπώνει επιτυχώς με τις συμβουλές και τη συμπαράσταση του.
Μου πρότεινε κάτι που μοιάζει πιο πολύ με πείραμα αλλα μου φάνηκε ενδιαφέρον και θα δούμε πως θα εξελιχθεί. Αφαίρεσα όλα τα πλαίσιά και άφησα μέσα μόνο ένα φύλλο άχτιστη κηρήθρα στη μέση και δυο πλαίσια χωρίς καν κηρήθρα αριστερά, δεξιά.

Αυτό με την κερήθρα θα απασχολήσει τις εργάτριες απο την άσκοπη γέννα. Θα υποχρεωθούν να το χτίσουν γιατι δεν έχουν πλέον φωλια και θα αναλώσουν τον χρόνο τους εκει. Τα άλλα δυο είναι απλα εκεί για να στηρίξουν το αυτοσχέδιο ζαχαροζύμαρο που έβαλα στο πάνω μέρος για να έχουν λίγες προμήθειες τροφής. Αργότερα θα εισαγάγω μια βασίλισσα σε κλουβάκι

Αυτο που με κάνει να αμφισβητώ την επιτυχία του εγχειρήματος είναι.
1 ον δεν ξεκαθαρίσαμε ποτε ειναι το αργότερα...
2 ον οποτε και να είναι εγώ πριν το Σαββατοκύριακο δεν μπορώ να παω...
3 ον που θα βρω βασίλισσα σε κλουβί τέτοιες μέρες?
4 ον εξακολουθεί να με τρωει το χέρι μου να το ενώσω με ενα υγιές (μήπως τώρα μπορώ?)

Αμαν, αμάν, αμάν, σε γενικές γραμμές, μάλλον φωτογραφικό μοντέλο θα καταλήξει κι αυτο το μελίσσι και θα πεθάνει. Κρίμα γιατι πραγματικά είναι πολλές οι εργάτριες.

Ο χώρος μπροστά στο μελίσσι

Eνα καθαρό επίπεδο-πεδίο μπροστά απο μια είσοδο κυψέλης, γίνεται μάρτυρας πολλών ιστοριών. Στα δυο-τρια μελισσια της ερέτριας, που βρίσκονται σε τσιμεντένια επιφάνεια (τα περισσότερα όμως, ειναι σε χώμα) μπορεις να ξέρεις, τι έχει προηγηθεί των επισκέψεων σου.
Νεκρές σφήκες που καταμαρτυρούν μάχες,

απομεινάρια από νεκρές μέλισσες που λειτουργούν σαν καθρέφτης της υγείας του μελισσιου.

Μέλισσες που είτε νόσησαν απο κατι και εκδιώχθηκαν (ενας διαχρονικός Καιάδας) είτε πέθαναν απο φυσικά αιτια και τις έβγαλαν έξω οι ακμαίες για λόγους υγιεινής. Οι μέλισσες είναι εξαιρετικά καθαρές και δεν καρτούν τίποτα "μιαρό" μέσα στη φωλιά τους, εκτός αν δεν είναι σε θέση να το μεταφέρουν λόγο διαστάσεων. Ακόμα και τότε όμως το βαλσαμώνουν και το αποστειρώνουν.
Οι νεκρές μέλισσες στην είσοδο είναι σε θέση να δηλώσουν στο μελισσοκόμο ανάλογα τον αριθμό και την κατάσταση τους, τι μπορεί να συμβαίνει μέσα στο μελίσσι. Ειναι σημαντικό να κρατάμε καθαρό το χώρο μπροστά, τόσο για να διαβάζουμε τα μηνύματα αυτά, όσο και για να μην παρέχουμε την ασφάλεια του καμουφλάζ σε πιθανούς εχθρούς και δυνητικούς εισβολείς

Το καθαρό έδαφος μπροστά στο μελίσσι μπορεί να γίνει και μάρτυρας και εμφυλίων διαμαχών που να χαρίσουν ευκαιρίες φωτογραφίας.